ශ්රීමද් භගවද් ගීතා

Bhagavad Gita in Sinhala script
Other scripts and font information

This document is best viewed with the Noto Serif Sinhala or the Noto Sans Sinhala font.

අධ්යාය ෧  •  අර්ජුනවිෂාදයෝග
ප්රථමෝධ්යායඃ
 
ධෘතරාෂ්ට්ර උවාච
ධර්මක්ෂේත්රේ කුරුක්ෂේත්රේ සමවේතා යුයුත්සවඃ
මාමකාඃ පාඬ්ඩවාශ්චෛව කිමකුර්වත සංජය෧
සංජය උවාච
දෘෂ්ට්වා තු පාඬ්ඩවානීකං ව්යූඪං දුර්යෝධනස්තදා
ආචාර්යමුපසංගම්ය රාජා වචනමබ්රවීත්෨
පශ්යෛතාං පාඬ්ඩුපුත්රාණාමාචාර්ය මහතීං චමූම්
ව්යූඪාං ද්රුපදපුත්රේණ තව ශිෂ්යේණ ධීමතා෩
අත්ර ශූරා මහේෂ්වාසා භීමාර්ජුනසමා යුධි
යුයුධානෝ විරාටශ්ච ද්රුපදශ්ච මහාරථඃ෪
ධෘෂ්ටකේතුශ්චේකිතානඃ කාශිරාජශ්ච වීර්යවාන්
පුරුජිත්කුන්තිභෝජශ්ච ශෛබ්යශ්ච නරපුංගවඃ෫
යුධාමන්යුශ්ච වික්රාන්ත උත්තමෞජාශ්ච වීර්යවාන්
සෞභද්රෝ ද්රෞපදේයාශ්ච සර්ව ඒව මහාරථාඃ෬
අස්මාකං තු විශිෂ්ටා යේ තාන්නිබෝධ ද්විජෝත්තම
නායකා මම සෛන්යස්ය සංඥ්ඤාර්ථං තාන්බ්රවීමි තේ෭
භවාන්භීෂ්මශ්ච කර්ණශ්ච කෘපශ්ච සමිතිංජයඃ
අශ්වත්ථාමා විකර්ණශ්ච සෞමදත්තිස්තථෛව ච෮
අන්යේ ච බහවඃ ශූරා මදර්ථේ ත්යක්තජීවිතාඃ
නානාශස්ත්රප්රහරණාඃ සර්වේ යුද්ධවිශාරදාඃ෯
අපර්යාප්තං තදස්මාකං බලං භීෂ්මාභිරක්ෂිතම්
පර්යාප්තං ත්විදමේතේෂාං බලං භීමාභිරක්ෂිතම්෧෦
අයනේෂු ච සර්වේෂු යථාභාගමවස්ථිතාඃ
භීෂ්මමේවාභිරක්ෂන්තු භවන්තඃ සර්ව ඒව හි෧෧
තස්ය සංජනයන්හර්ෂං කුරුවෘද්ධඃ පිතාමහඃ
සිංහනාදං විනද්යෝච්චෛඃ ශඞ්ඛං දධ්මෞ ප්රතාපවාන්෧෨
තතඃ ශඞ්ඛාශ්ච භේර්යශ්ච පණවානකගෝමුඛාඃ
සහසෛවාභ්යහන්යන්ත ස ශබ්දස්තුමුලෝභවත්෧෩
තතඃ ශ්වේතෛර්හයෛර්යුක්තේ මහති ස්යඳ්දනේ ස්ථිතෞ
මාධවඃ පාඬ්ඩවශ්චෛව දිව්යෞ ශඞ්ඛෞ ප්රදඝ්මතුඃ෧෪
පාඤ්චජන්යං හෘෂීකේශෝ දේවදත්තං ධනංජයඃ
පෞඬ්ඩ්රං දධ්මෞ මහාශඞ්ඛං භීමකර්මා වෘකෝදරඃ෧෫
අනන්තවිජයං රාජා කුන්තීපුත්රෝ යුධිෂ්ඨිරඃ
නකුලඃ සහදේවශ්ච සුඝෝෂමණිපුෂ්පකෞ෧෬
කාශ්යශ්ච පරමේෂ්වාසඃ ශිඛඬ්ඩී ච මහාරථඃ
ධෘෂ්ටද්යුම්නෝ විරාටශ්ච සාත්යකිශ්චාපරාජිතඃ෧෭
ද්රුපදෝ ද්රෞපදේයාශ්ච සර්වශඃ පෘථිවීපතේ
සෞභද්රශ්ච මහාබාහුඃ ශඞ්ඛාඳ්දධ්මුඃ පෘථක්පෘථක්෧෮
ස ඝෝෂෝ ධාර්තරාෂ්ට්රාණාං හෘදයානි ව්යදාරයත්
නභශ්ච පෘථිවීං චෛව තුමුලෝ ව්යනුනාදයන්෧෯
අථ ව්යවස්ථිතාඳ්දෘෂ්ට්වා ධාර්තරාෂ්ට්රාන්කපිධ්වජඃ
ප්රවෘත්තේ ශස්ත්රසංපාතේ ධනුරුද්යම්ය පාඬ්ඩවඃ෨෦
හෘෂීකේශං තදා වාක්යමිදමාහ මහීපතේ
අර්ජුන උවාච
සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ රථං ස්ථාපය මේච්යුත෨෧
යාවදේතාන්නිරීක්ෂේහං යෝද්ධුකාමානවස්ථිතාන්
කෛර්මයා සහ යෝද්ධව්යමස්මින්රණසමුද්යමේ෨෨
යෝත්ස්යමානානවේක්ෂේහං ය ඒතේත්ර සමාගතාඃ
ධාර්තරාෂ්ට්රස්ය දුර්බුද්ධේර්යුද්ධේ ප්රියචිකීර්ෂවඃ෨෩
සංජය උවාච
ඒවමුක්තෝ හෘෂීකේශෝ ගුඩාකේශේන භාරත
සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ ස්ථාපයිත්වා රථෝත්තමම්෨෪
භීෂ්මද්රෝණප්රමුඛතඃ සර්වේෂාං ච මහීක්ෂිතාම්
උවාච පාර්ථ පශ්යෛතාන්සමවේතාන්කුරූනිති෨෫
තත්රාපශ්යත්ස්ථිතාන්පාර්ථඃ පිතෲනථ පිතාමහාන්
ආචාර්යාන්මාතුලාන්භ්රාතෲන්පුත්රාන්පෞත්රාන්සඛීංස්තථා෨෬
ශ්වශුරාන්සුහෘදශ්චෛව සේනයෝරුභයෝරපි
තාන්සමීක්ෂ්ය ස කෞන්තේයඃ සර්වාන්බන්ධූනවස්ථිතාන්෨෭
කෘපයා පරයාවිෂ්ටෝ විෂීදන්නිදමබ්රවීත්
අර්ජුන උවාච
දෘෂ්ට්වේමං ස්වජනං කෘෂ්ණ යුයුත්සුං සමුපස්ථිතම්෨෮
සීදන්ති මම ගාත්රාණි මුඛං ච පරිශුෂ්යති
වේපථුශ්ච ශරීරේ මේ රෝමහර්ෂශ්ච ජායතේ෨෯
ගාඬ්ඩීවං ස්රංසතේ හස්තාත්ත්වක්චෛව පරිදහ්යතේ
න ච ශක්නෝම්යවස්ථාතුං භ්රමතීව ච මේ මනඃ෩෦
නිමිත්තානි ච පශ්යාමි විපරීතානි කේශව
න ච ශ්රේයෝනුපශ්යාමි හත්වා ස්වජනමාහවේ෩෧
න කාඞ්ක්ෂේ විජයං කෘෂ්ණ න ච රාජ්යං සුඛානි ච
කිං නෝ රාජ්යේන ගෝවිඳ්ද කිං භෝගෛර්ජීවිතේන වා෩෨
යේෂාමර්ථේ කාඞ්ක්ෂිතං නෝ රාජ්යං භෝගාඃ සුඛානි ච
ත ඉමේවස්ථිතා යුද්ධේ ප්රාණාංස්ත්යක්ත්වා ධනානි ච෩෩
ආචාර්යාඃ පිතරඃ පුත්රාස්තථෛව ච පිතාමහාඃ
මාතුලාඃ ශ්වශුරාඃ පෞත්රාඃ ශ්යාලාඃ සංබන්ධිනස්තථා෩෪
ඒතාන්න හන්තුමිච්ඡාමි ඝ්නතෝපි මධුසූදන
අපි ත්රෛලෝක්යරාජ්යස්ය හේතෝඃ කිං නු මහීකෘතේ෩෫
නිහත්ය ධාර්තරාෂ්ට්රාන්නඃ කා ප්රීතිඃ ස්යාජ්ජනාර්දන
පාපමේවාශ්රයේදස්මාන්හත්වෛතානාතතායිනඃ෩෬
තස්මාන්නාර්හා වයං හන්තුං ධාර්තරාෂ්ට්රාන්ස්වබාන්ධවාන්
ස්වජනං හි කථං හත්වා සුඛිනඃ ස්යාම මාධව෩෭
යද්යප්යේතේ න පශ්යන්ති ලෝභෝපහතචේතසඃ
කුලක්ෂයකෘතං දෝෂං මිත්රද්රෝහේ ච පාතකම්෩෮
කථං න ඥ්ඤේයමස්මාභිඃ පාපාදස්මාන්නිවර්තිතුම්
කුලක්ෂයකෘතං දෝෂං ප්රපශ්යද්භිර්ජනාර්දන෩෯
කුලක්ෂයේ ප්රණශ්යන්ති කුලධර්මාඃ සනාතනාඃ
ධර්මේ නෂ්ටේ කුලං කෘත්ස්නමධර්මෝභිභවත්යුත෪෦
අධර්මාභිභවාත්කෘෂ්ණ ප්රදුෂ්යන්ති කුලස්ත්රියඃ
ස්ත්රීෂු දුෂ්ටාසු වාර්ෂ්ණේය ජායතේ වර්ණසංකරඃ෪෧
සංකරෝ නරකායෛව කුලඝ්නානාං කුලස්ය ච
පතන්ති පිතරෝ හ්යේෂාං ලුප්තපිඬ්ඩෝදකක්රියාඃ෪෨
දෝෂෛරේතෛඃ කුලඝ්නානාං වර්ණසංකරකාරකෛඃ
උත්සාද්යන්තේ ජාතිධර්මාඃ කුලධර්මාශ්ච ශාශ්වතාඃ෪෩
උත්සන්නකුලධර්මාණාං මනුෂ්යාණාං ජනාර්දන
නරකේනියතං වාසෝ භවතීත්යනුශුශ්රුම෪෪
අහෝ බත මහත්පාපං කර්තුං ව්යවසිතා වයම්
යද්රාජ්යසුඛලෝභේන හන්තුං ස්වජනමුද්යතාඃ෪෫
යදි මාමප්රතීකාරමශස්ත්රං ශස්ත්රපාණයඃ
ධාර්තරාෂ්ට්රා රණේ හන්යුස්තන්මේ ක්ෂේමතරං භවේත්෪෬
සංජය උවාච
ඒවමුක්ත්වාර්ජුනඃ සංඛ්යේ රථෝපස්ථ උපාවිශත්
විසෘජ්ය සශරං චාපං ශෝකසංවිග්නමානසඃ෪෭
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ අර්ජුනවිෂාදයෝගෝ නාම ප්රථමෝධ්යායඃ ෧

අධ්යාය ෨  •  සාංඛ්යයෝග
ද්විතීයෝධ්යායඃ
 
සංජය උවාච
තං තථා කෘපයාවිෂ්ටමශ්රුපූර්ණාකුලේක්ෂණම්
විෂීදන්තමිදං වාක්යමුවාච මධුසූදනඃ෧
ශ්රීභගවානුවාච
කුතස්ත්වා කශ්මලමිදං විෂමේ සමුපස්ථිතම්
අනාර්යජුෂ්ටමස්වර්ග්යමකීර්තිකරමර්ජුන෨
ක්ලෛබ්යං මා ස්ම ගමඃ පාර්ථ නෛතත්ත්වය්යුපපද්යතේ
ක්ෂුද්රං හෘදයදෞර්බල්යං ත්යක්ත්වෝත්තිෂ්ඨ පරංතප෩
අර්ජුන උවාච
කථං භීෂ්මමහං සාඞ්ඛ්යේ ද්රෝණං ච මධුසූදන
ඉෂුභිඃ ප්රතියෝත්ස්යාමි පූජාර්හාවරිසූදන෪
ගුරූනහත්වා හි මහානුභාවාන්ශ්රේයෝ භෝක්තුං භෛක්ෂ්යමපීහ ලෝකේ
හත්වාර්ථකාමාංස්තු ගුරුනිහෛව භුඦ්ජීය භෝගාන්රුධිරප්රදිග්ධාන්෫
න චෛතද්විද්මඃ කතරන්නෝ ගරීයෝ යද්වා ජයේම යදි වා නෝ ජයේයුඃ
යානේව හත්වා න ජිජීවිෂාමස්තේවස්ථිතාඃ ප්රමුඛේ ධාර්තරාෂ්ට්රාඃ෬
කාර්පණ්යදෝෂෝපහතස්වභාවඃ පෘච්ඡාමි ත්වාං ධර්මසංමූඪචේතාඃ
යච්ඡ්රේයඃ ස්යාන්නිශ්චිතං බ්රූහි තන්මේ ශිෂ්යස්තේහං ශාධි මාං ත්වාං ප්රපන්නම්෭
න හි ප්රපශ්යාමි මමාපනුද්යාද්යච්ඡෝකමුච්ඡෝෂණමිඳ්ද්රියාණාම්
අවාප්ය භූමාවසපත්නමෘද්ධං රාජ්යං සුරාණාමපි චාධිපත්යම්෮
සංජය උවාච
ඒවමුක්ත්වා හෘෂීකේශං ගුඩාකේශඃ පරංතප
න යෝත්ස්ය ඉති ගෝවිඳ්දමුක්ත්වා තූෂ්ණීං බභූව හ෯
තමුවාච හෘෂීකේශඃ ප්රහසන්නිව භාරත
සේනයෝරුභයෝර්මධ්යේ විෂීදන්තමිදං වචඃ෧෦
ශ්රීභගවානුවාච
අශෝච්යානන්වශෝචස්ත්වං ප්රඥ්ඤාවාදාංශ්ච භාෂසේ
ගතාසූනගතාසූංශ්ච නානුශෝචන්ති පඬ්ඩිතාඃ෧෧
න ත්වේවාහං ජාතු නාසං න ත්වං නේමේ ජනාධිපාඃ
න චෛව න භවිෂ්යාමඃ සර්වේ වයමතඃ පරම්෧෨
දේහිනෝස්මින්යථා දේහේ කෞමාරං යෞවනං ජරා
තථා දේහාන්තරප්රාප්තිර්ධීරස්තත්ර න මුහ්යති෧෩
මාත්රාස්පර්ශාස්තු කෞන්තේය ශීතෝෂ්ණසුඛදුඃඛදාඃ
ආගමාපායිනෝනිත්යාස්තාංස්තිතික්ෂස්ව භාරත෧෪
යං හි න ව්යථයන්ත්යේතේ පුරුෂං පුරුෂර්ෂභ
සමදුඃඛසුඛං ධීරං සෝමෘතත්වාය කල්පතේ෧෫
නාසතෝ විද්යතේ භාවෝ නාභාවෝ විද්යතේ සතඃ
උභයෝරපි දෘෂ්ටෝන්තස්ත්වනයෝස්තත්ත්වදර්ශිභිඃ෧෬
අවිනාශි තු තද්විද්ධි යේන සර්වමිදං තතම්
විනාශමව්යයස්යාස්ය න කශ්චිත්කර්තුමර්හති෧෭
අන්තවන්ත ඉමේ දේහා නිත්යස්යෝක්තාඃ ශරීරිණඃ
අනාශිනෝප්රමේයස්ය තස්මාද්යුධ්යස්ව භාරත෧෮
ය ඒනං වේත්ති හන්තාරං යශ්චෛනං මන්යතේ හතම්
උභෞ තෞ න විජානීතෝ නායං හන්ති න හන්යතේ෧෯
න ජායතේ ම්රියතේ වා කදාචින්නායං භූත්වා භවිතා වා න භූයඃ
අජෝ නිත්යඃ ශාශ්වතෝයං පුරාණෝ න හන්යතේ හන්යමානේ ශරීරේ෨෦
වේදාවිනාශිනං නිත්යං ය ඒනමජමව්යයම්
අථං ස පුරුෂඃ පාර්ථ කං ඝාතයති හන්ති කම්෨෧
වාසාංසි ජීර්ණානි යථා විහාය නවානි ගෘහ්ණාති නරෝපරාණි
තථා ශරීරාණි විහාය ජීර්ණාන්යන්යානි සංයාති නවානි දේහී෨෨
නෛනං ඡිඳ්දන්ති ශස්ත්රාණි නෛනං දහති පාවකඃ
න චෛනං ක්ලේදයන්ත්යාපෝ න ශෝෂයති මාරුතඃ෨෩
අච්ඡේද්යෝයමදාහ්යෝයමක්ලේද්යෝශෝෂ්ය ඒව ච
නිත්යඃ සර්වගතඃ ස්ථාණුරචලෝයං සනාතනඃ෨෪
අව්යක්තෝයමචින්ත්යෝයමවිකාර්යෝයමුච්යතේ
තස්මාදේවං විදිත්වෛනං නානුශෝචිතුමර්හසි෨෫
අථ චෛනං නිත්යජාතං නිත්යං වා මන්යසේ මෘතම්
තථාපි ත්වං මහාබාහෝ නෛවං ශෝචිතුමර්හසි෨෬
ජාතස්ය හි ධ්රුවෝ මෘත්යුර්ධ්රුවං ජන්ම මෘතස්ය ච
තස්මාදපරිහාර්යේර්ථේ න ත්වං ශෝචිතුමර්හසි෨෭
අව්යක්තාදීනි භූතානි ව්යක්තමධ්යානි භාරත
අව්යක්තනිධනාන්යේව තත්ර කා පරිදේවනා෨෮
ආශ්චර්යවත්පශ්යති කශ්චිදේනමාශ්චර්යවද්වදති තථෛව චාන්යඃ
ආශ්චර්යවච්චෛනමන්යඃ ශෘණෝති ශ්රුත්වාප්යේනං වේද න චෛව කශ්චිත්෨෯
දේහී නිත්යමවධ්යෝයං දේහේ සර්වස්ය භාරත
තස්මාත්සර්වාණි භූතානි න ත්වං ශෝචිතුමර්හසි෩෦
ස්වධර්මමපි චාවේක්ෂ්ය න විකම්පිතුමර්හසි
ධර්ම්යාද්ධි යුද්ධාච්ඡ්රේයෝන්යත්ක්ෂත්රියස්ය න විද්යතේ෩෧
යදෘච්ඡයා චෝපපන්නං ස්වර්ගද්වාරමපාවෘතම්
සුඛිනඃ ක්ෂත්රියාඃ පාර්ථ ලභන්තේ යුද්ධමීදෘශම්෩෨
අථ චේත්ත්වමිමං ධර්ම්යං සංග්රාමං න කරිෂ්යසි
තතඃ ස්වධර්මං කීර්තිං ච හිත්වා පාපමවාප්ස්යසි෩෩
අකීර්තිං චාපි භූතානි කථයිෂ්යන්ති තේව්යයාම්
සංභාවිතස්ය චාකීර්තිර්මරණාදතිරිච්යතේ෩෪
භයාද්රණාදුපරතං මංස්යන්තේ ත්වාං මහාරථාඃ
යේෂාං ච ත්වං බහුමතෝ භූත්වා යාස්යසි ලාඝවම්෩෫
අවාච්යවාදාංශ්ච බහූන්වදිෂ්යන්ති තවාහිතාඃ
නිඳ්දන්තස්තව සාමර්ථ්යං තතෝ දුඃඛතරං නු කිම්෩෬
හතෝ වා ප්රාප්ස්යසි ස්වර්ගං ජිත්වා වා භෝක්ෂ්යසේ මහීම්
තස්මාදුත්තිෂ්ඨ කෞන්තේය යුද්ධාය කෘතනිශ්චයඃ෩෭
සුඛදුඃඛේ සමේ කෘත්වා ලාභාලාභෞ ජයාජයෞ
තතෝ යුද්ධාය යුජ්යස්ව නෛවං පාපමවාප්ස්යසි෩෮
ඒෂා තේභිහිතා සාඞ්ඛ්යේ බුද්ධිර්යෝගේ ත්විමාං ශෘණු
බුද්ධ්යා යුක්තෝ යයා පාර්ථ කර්මබන්ධං ප්රහාස්යසි෩෯
නේහාභික්රමනාශෝස්ති ප්රත්යවායෝ න විද්යතේ
ස්වල්පමප්යස්ය ධර්මස්ය ත්රායතේ මහතෝ භයාත්෪෦
ව්යවසායාත්මිකා බුද්ධිරේකේහ කුරුනඳ්දන
බහුශාඛා හ්යනන්තාශ්ච බුද්ධයෝව්යවසායිනාම්෪෧
යාමිමාං පුෂ්පිතාං වාචං ප්රවදන්ත්යවිපශ්චිතඃ
වේදවාදරතාඃ පාර්ථ නාන්යදස්තීති වාදිනඃ෪෨
කාමාත්මානඃ ස්වර්ගපරා ජන්මකර්මඵලප්රදාම්
ක්රියාවිශේෂබහුලාං භෝගෛශ්වර්යගතිං ප්රති෪෩
භෝගෛශ්වර්යප්රසක්තානාං තයාපහෘතචේතසාම්
ව්යවසායාත්මිකා බුද්ධිඃ සමාධෞ න විධීයතේ෪෪
ත්රෛගුණ්යවිෂයා වේදා නිස්ත්රෛගුණ්යෝ භවාර්ජුන
නිර්ද්වඳ්ද්වෝ නිත්යසත්ත්වස්ථෝ නිර්යෝගක්ෂේම ආත්මවාන්෪෫
යාවානර්ථ උදපානේ සර්වතඃ සංප්ලුතෝදකේ
තාවාන්සර්වේෂු වේදේෂු බ්රාහ්මණස්ය විජානතඃ෪෬
කර්මණ්යේවාධිකාරස්තේ මා ඵලේෂු කදාචන
මා කර්මඵලහේතුර්භූර්මා තේ සඟ්ගෝස්ත්වකර්මණි෪෭
යෝගස්ථඃ කුරු කර්මාණි සඟ්ගං ත්යක්ත්වා ධනංජය
සිද්ධ්යසිද්ධ්යෝඃ සමෝ භූත්වා සමත්වං යෝග උච්යතේ෪෮
දූරේණ හ්යවරං කර්ම බුද්ධියෝගාද්ධනංජය
බුද්ධෞ ශරණමන්විච්ඡ කෘපණාඃ ඵලහේතවඃ෪෯
බුද්ධියුක්තෝ ජහාතීහ උභේ සුකෘතදුෂ්කෘතේ
තස්මාද්යෝගාය යුජ්යස්ව යෝගඃ කර්මසු කෞශලම්෫෦
කර්මජං බුද්ධියුක්තා හි ඵලං ත්යක්ත්වා මනීෂිණඃ
ජන්මබන්ධවිනිර්මුක්තාඃ පදං ගච්ඡන්ත්යනාමයම්෫෧
යදා තේ මෝහකලිලං බුද්ධිර්ව්යතිතරිෂ්යති
තදා ගන්තාසි නිර්වේදං ශ්රෝතව්යස්ය ශ්රුතස්ය ච෫෨
ශ්රුතිවිප්රතිපන්නා තේ යදා ස්ථාස්යති නිශ්චලා
සමාධාවචලා බුද්ධිස්තදා යෝගමවාප්ස්යසි෫෩
අර්ජුන උවාච
ස්ථිතප්රඥ්ඤස්ය කා භාෂා සමාධිස්ථස්ය කේශව
ස්ථිතධීඃ කිං ප්රභාෂේත කිමාසීත ව්රජේත කිම්෫෪
ශ්රීභගවානුවාච
ප්රජහාති යදා කාමාන්සර්වාන්පාර්ථ මනෝගතාන්
ආත්මන්යේවාත්මනා තුෂ්ටඃ ස්ථිතප්රඥ්ඤස්තදෝච්යතේ෫෫
දුඃඛේෂ්වනුද්විග්නමනාඃ සුඛේෂු විගතස්පෘහඃ
වීතරාගභයක්රෝධඃ ස්ථිතධීර්මුනිරුච්යතේ෫෬
යඃ සර්වත්රානභිස්නේහස්තත්තත්ප්රාප්ය ශුභාශුභම්
නාභිනඳ්දති න ද්වේෂ්ටි තස්ය ප්රඥ්ඤා ප්රතිෂ්ඨිතා෫෭
යදා සංහරතේ චායං කූර්මෝඟ්ගානීව සර්වශඃ
ඉඳ්ද්රියාණීඳ්ද්රියාර්ථේභ්යස්තස්ය ප්රඥ්ඤා ප්රතිෂ්ඨිතා෫෮
විෂයා විනිවර්තන්තේ නිරාහාරස්ය දේහිනඃ
රසවර්ජං රසෝප්යස්ය පරං දෘෂ්ට්වා නිවර්තතේ෫෯
යතතෝ හ්යපි කෞන්තේය පුරුෂස්ය විපශ්චිතඃ
ඉඳ්ද්රියාණි ප්රමාථීනි හරන්ති ප්රසභං මනඃ෬෦
තානි සර්වාණි සංයම්ය යුක්ත ආසීත මත්පරඃ
වශේ හි යස්යේඳ්ද්රියාණි තස්ය ප්රඥ්ඤා ප්රතිෂ්ඨිතා෬෧
ධ්යායතෝ විෂයාන්පුංසඃ සඟ්ගස්තේෂූපජායතේ
සඟ්ගාත්සංජායතේ කාමඃ කාමාත්ක්රෝධෝභිජායතේ෬෨
ක්රෝධාද්භවති සංමෝහඃ සංමෝහාත්ස්මෘතිවිභ්රමඃ
ස්මෘතිභ්රංශාද්බුද්ධිනාශෝ බුද්ධිනාශාත්ප්රණශ්යති෬෩
රාගද්වේෂවිමුක්තෛස්තු විෂයානිඳ්ද්රියෛශ්චරන්
ආත්මවශ්යෛර්විධේයාත්මා ප්රසාදමධිගච්ඡති෬෪
ප්රසාදේ සර්වදුඃඛානාං හානිරස්යෝපජායතේ
ප්රසන්නචේතසෝ හ්යාශු බුද්ධිඃ පර්යවතිෂ්ඨතේ෬෫
නාස්ති බුද්ධිරයුක්තස්ය න චායුක්තස්ය භාවනා
න චාභාවයතඃ ශාන්තිරශාන්තස්ය කුතඃ සුඛම්෬෬
ඉඳ්ද්රියාණාං හි චරතාං යන්මනෝනුවිධීයතේ
තදස්ය හරති ප්රඥ්ඤාං වායුර්නාවමිවාම්භසි෬෭
තස්මාද්යස්ය මහාබාහෝ නිගෘහීතානි සර්වශඃ
ඉඳ්ද්රියාණීඳ්ද්රියාර්ථේභ්යස්තස්ය ප්රඥ්ඤා ප්රතිෂ්ඨිතා෬෮
යා නිශා සර්වභූතානාං තස්යාං ජාගර්ති සංයමී
යස්යාං ජාග්රති භූතානි සා නිශා පශ්යතෝ මුනේඃ෬෯
ආපූර්යමාණමචලප්රතිෂ්ඨං සමුද්රමාපඃ ප්රවිශන්ති යද්වත්
තද්වත්කාමා යං ප්රවිශන්ති සර්වේ ස ශාන්තිමාප්නෝති න කාමකාමී෭෦
විහාය කාමාන්යඃ සර්වාන්පුමාංශ්චරති නිඃස්පෘහඃ
නිර්මමෝ නිරහංකාරඃ ස ශාන්තිමධිගච්ඡති෭෧
ඒෂා බ්රාහ්මී ස්ථිතිඃ පාර්ථ නෛනාං ප්රාප්ය විමුහ්යති
ස්ථිත්වාස්යාමන්තකාලේපි බ්රහ්මනිර්වාණමෘච්ඡති෭෨
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ සාංඛ්යයෝගෝ නාම ද්විතීයෝධ්යායඃ ෨

අධ්යාය ෩  •  කර්මයෝග
තෘතීයෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
ජ්යායසී චේත්කර්මණස්තේ මතා බුද්ධිර්ජනාර්දන
තත්කිං කර්මණි ඝෝරේ මාං නියෝජයසි කේශව෧
ව්යාමිශ්රේණේව වාක්යේන බුද්ධිං මෝහයසීව මේ
තදේකං වද නිශ්චිත්ය යේන ශ්රේයෝහමාප්නුයාම්෨
ශ්රීභගවානුවාච
ලෝකේස්මිඳ්ද්විවිධා නිෂ්ඨා පුරා ප්රෝක්තා මයානඝ
ඥ්ඤානයෝගේන සාංඛ්යානාං කර්මයෝගේන යෝගිනාම්෩
න කර්මණාමනාරම්භාන්නෛෂ්කර්ම්යං පුරුෂෝශ්නුතේ
න ච සංන්යසනාදේව සිද්ධිං සමධිගච්ඡති෪
න හි කශ්චිත්ක්ෂණමපි ජාතු තිෂ්ඨත්යකර්මකෘත්
කාර්යතේ හ්යවශඃ කර්ම සර්වඃ ප්රකෘතිජෛර්ගුණෛඃ෫
කර්මේඳ්ද්රියාණි සංයම්ය ය ආස්තේ මනසා ස්මරන්
ඉඳ්ද්රියාර්ථාන්විමූඪාත්මා මිථ්යාචාරඃ ස උච්යතේ෬
යස්ත්විඳ්ද්රියාණි මනසා නියම්යාරභතේර්ජුන
කර්මේඳ්ද්රියෛඃ කර්මයෝගමසක්තඃ ස විශිෂ්යතේ෭
නියතං කුරු කර්ම ත්වං කර්ම ජ්යායෝ හ්යකර්මණඃ
ශරීරයාත්රාපි ච තේ න ප්රසිද්ධ්යේදකර්මණඃ෮
යඥ්ඤාර්ථාත්කර්මණෝන්යත්ර ලෝකෝයං කර්මබන්ධනඃ
තදර්ථං කර්ම කෞන්තේය මුක්තසඟ්ගඃ සමාචර෯
සහයඥ්ඤාඃ ප්රජාඃ සෘෂ්ට්වා පුරෝවාච ප්රජාපතිඃ
අනේන ප්රසවිෂ්යධ්වමේෂ වෝස්ත්විෂ්ටකාමධුක්෧෦
දේවාන්භාවයතානේන තේ දේවා භාවයන්තු වඃ
පරස්පරං භාවයන්තඃ ශ්රේයඃ පරමවාප්ස්යථ෧෧
ඉෂ්ටාන්භෝගාන්හි වෝ දේවා දාස්යන්තේ යඥ්ඤභාවිතාඃ
තෛර්දත්තානප්රදායෛභ්යෝ යෝ භුඞ්ක්තේ ස්තේන ඒව සඃ෧෨
යඥ්ඤශිෂ්ටාශිනඃ සන්තෝ මුච්යන්තේ සර්වකිල්බිෂෛඃ
භුඦ්ජතේ තේ ත්වඝං පාපා යේ පචන්ත්යාත්මකාරණාත්෧෩
අන්නාද්භවන්ති භූතානි පර්ජන්යාදන්නසංභවඃ
යඥ්ඤාද්භවති පර්ජන්යෝ යඥ්ඤඃ කර්මසමුද්භවඃ෧෪
කර්ම බ්රහ්මෝද්භවං විද්ධි බ්රහ්මාක්ෂරසමුද්භවම්
තස්මාත්සර්වගතං බ්රහ්ම නිත්යං යඥ්ඤේ ප්රතිෂ්ඨිතම්෧෫
ඒවං ප්රවර්තිතං චක්රං නානුවර්තයතීහ යඃ
අඝායුරිඳ්ද්රියාරාමෝ මෝඝං පාර්ථ ස ජීවති෧෬
යස්ත්වාත්මරතිරේව ස්යාදාත්මතෘප්තශ්ච මානවඃ
ආත්මන්යේව ච සංතුෂ්ටස්තස්ය කාර්යං න විද්යතේ෧෭
නෛව තස්ය කෘතේනාර්ථෝ නාකෘතේනේහ කශ්චන
න චාස්ය සර්වභූතේෂු කශ්චිදර්ථව්යපාශ්රයඃ෧෮
තස්මාදසක්තඃ සතතං කාර්යං කර්ම සමාචර
අසක්තෝ හ්යාචරන්කර්ම පරමාප්නෝති පූරුෂඃ෧෯
කර්මණෛව හි සංසිද්ධිමාස්ථිතා ජනකාදයඃ
ලෝකසංග්රහමේවාපි සංපශ්යන්කර්තුමර්හසි෨෦
යද්යදාචරති ශ්රේෂ්ඨස්තත්තදේවේතරෝ ජනඃ
ස යත්ප්රමාණං කුරුතේ ලෝකස්තදනුවර්තතේ෨෧
න මේ පාර්ථාස්ති කර්තව්යං ත්රිෂු ලෝකේෂු කිංචන
නානවාප්තමවාප්තව්යං වර්ත ඒව ච කර්මණි෨෨
යදි හ්යහං න වර්තේයං ජාතු කර්මණ්යතඳ්ද්රිතඃ
මම වර්ත්මානුවර්තන්තේ මනුෂ්යාඃ පාර්ථ සර්වශඃ෨෩
උත්සීදේයුරිමේ ලෝකා න කුර්යාං කර්ම චේදහම්
සංකරස්ය ච කර්තා ස්යාමුපහන්යාමිමාඃ ප්රජාඃ෨෪
සක්තාඃ කර්මණ්යවිද්වාංසෝ යථා කුර්වන්ති භාරත
කුර්යාද්විද්වාංස්තථාසක්තශ්චිකීර්ෂුර්ලෝකසංග්රහම්෨෫
න බුද්ධිභේදං ජනයේදඥ්ඤානාං කර්මසඟ්ගිනාම්
ජෝෂයේත්සර්වකර්මාණි විද්වාන්යුක්තඃ සමාචරන්෨෬
ප්රකෘතේඃ ක්රියමාණානි ගුණෛඃ කර්මාණි සර්වශඃ
අහංකාරවිමූඪාත්මා කර්තාහමිති මන්යතේ෨෭
තත්ත්වවිත්තු මහාබාහෝ ගුණකර්මවිභාගයෝඃ
ගුණා ගුණේෂු වර්තන්ත ඉති මත්වා න සජ්ජතේ෨෮
ප්රකෘතේර්ගුණසංමූඪාඃ සජ්ජන්තේ ගුණකර්මසු
තානකෘත්ස්නවිදෝ මඳ්දාන්කෘත්ස්නවින්න විචාලයේත්෨෯
මයි සර්වාණි කර්මාණි සංන්යස්යාධ්යාත්මචේතසා
නිරාශීර්නිර්මමෝ භූත්වා යුධ්යස්ව විගතජ්වරඃ෩෦
යේ මේ මතමිදං නිත්යමනුතිෂ්ඨන්ති මානවාඃ
ශ්රද්ධාවන්තෝනසූයන්තෝ මුච්යන්තේ තේපි කර්මභිඃ෩෧
යේ ත්වේතදභ්යසූයන්තෝ නානුතිෂ්ඨන්ති මේ මතම්
සර්වඥ්ඤානවිමූඪාංස්තාන්විද්ධි නෂ්ටානචේතසඃ෩෨
සදෘශං චේෂ්ටතේ ස්වස්යාඃ ප්රකෘතේර්ඥ්ඤානවානපි
ප්රකෘතිං යාන්ති භූතානි නිග්රහඃ කිං කරිෂ්යති෩෩
ඉඳ්ද්රියස්යේඳ්ද්රියස්යාර්ථේ රාගද්වේෂෞ ව්යවස්ථිතෞ
තයෝර්න වශමාගච්ඡේත්තෞ හ්යස්ය පරිපන්ථිනෞ෩෪
ශ්රේයාන්ස්වධර්මෝ විගුණඃ පරධර්මාත්ස්වනුෂ්ඨිතාත්
ස්වධර්මේ නිධනං ශ්රේයඃ පරධර්මෝ භයාවහඃ෩෫
අර්ජුන උවාච
අථ කේන ප්රයුක්තෝයං පාපං චරති පූරුෂඃ
අනිච්ඡන්නපි වාර්ෂ්ණේය බලාදිව නියෝජිතඃ෩෬
ශ්රීභගවානුවාච
කාම ඒෂ ක්රෝධ ඒෂ රජෝගුණසමුද්භවඃ
මහාශනෝ මහාපාප්මා විද්ධ්යේනමිහ වෛරිණම්෩෭
ධූමේනාව්රියතේ වහ්නිර්යථාදර්ශෝ මලේන ච
යථෝල්බේනාවෘතෝ ගර්භස්තථා තේනේදමාවෘතම්෩෮
ආවෘතං ඥ්ඤානමේතේන ඥ්ඤානිනෝ නිත්යවෛරිණා
කාමරූපේණ කෞන්තේය දුෂ්පූරේණානලේන ච෩෯
ඉඳ්ද්රියාණි මනෝ බුද්ධිරස්යාධිෂ්ඨානමුච්යතේ
ඒතෛර්විමෝහයත්යේෂ ඥ්ඤානමාවෘත්ය දේහිනම්෪෦
තස්මාත්ත්වමිඳ්ද්රියාණ්යාදෞ නියම්ය භරතර්ෂභ
පාප්මානං ප්රජහි හ්යේනං ඥ්ඤානවිඥ්ඤානනාශනම්෪෧
ඉඳ්ද්රියාණි පරාණ්යාහුරිඳ්ද්රියේභ්යඃ පරං මනඃ
මනසස්තු පරා බුද්ධිර්යෝ බුද්ධේඃ පරතස්තු සඃ෪෨
ඒවං බුද්ධේඃ පරං බුද්ධ්වා සංස්තභ්යාත්මානමාත්මනා
ජහි ශත්රුං මහාබාහෝ කාමරූපං දුරාසදම්෪෩
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ කර්මයෝගෝ නාම තෘතීයෝධ්යායඃ ෩

අධ්යාය ෪  •  ඥ්ඤානකර්මසංන්යාසයෝග
චතුර්ථෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
ඉමං විවස්වතේ යෝගං ප්රෝක්තවානහමව්යයම්
විවස්වාන්මනවේ ප්රාහ මනුරික්ෂ්වාකවේබ්රවීත්෧
ඒවං පරංපරාප්රාප්තමිමං රාජර්ෂයෝ විදුඃ
ස කාලේනේහ මහතා යෝගෝ නෂ්ටඃ පරංතප෨
ස ඒවායං මයා තේද්ය යෝගඃ ප්රෝක්තඃ පුරාතනඃ
භක්තෝසි මේ සඛා චේති රහස්යං හ්යේතදුත්තමම්෩
අර්ජුන උවාච
අපරං භවතෝ ජන්ම පරං ජන්ම විවස්වතඃ
කථමේතද්විජානීයාං ත්වමාදෞ ප්රෝක්තවානිති෪
ශ්රීභගවානුවාච
බහූනි මේ ව්යතීතානි ජන්මානි තව චාර්ජුන
තාන්යහං වේද සර්වාණි න ත්වං වේත්ථ පරංතප෫
අජෝපි සන්නව්යයාත්මා භූතානාමීශ්වරෝපි සන්
ප්රකෘතිං ස්වාමධිෂ්ඨාය සංභවාම්යාත්මමායයා෬
යදා යදා හි ධර්මස්ය ග්ලානිර්භවති භාරත
අභ්යුත්ථානමධර්මස්ය තදාත්මානං සෘජාම්යහම්෭
පරිත්රාණාය සාධූනාං විනාශාය ච දුෂ්කෘතාම්
ධර්මසංස්ථාපනාර්ථාය සංභවාමි යුගේ යුගේ෮
ජන්ම කර්ම ච මේ දිව්යමේවං යෝ වේත්ති තත්ත්වතඃ
ත්යක්ත්වා දේහං පුනර්ජන්ම නෛති මාමේති සෝර්ජුන෯
වීතරාගභයක්රෝධා මන්මයා මාමුපාශ්රිතාඃ
බහවෝ ඥ්ඤානතපසා පූතා මද්භාවමාගතාඃ෧෦
යේ යථා මාං ප්රපද්යන්තේ තාංස්තථෛව භජාම්යහම්
මම වර්ත්මානුවර්තන්තේ මනුෂ්යාඃ පාර්ථ සර්වශඃ෧෧
කාඞ්ක්ෂන්තඃ කර්මණාං සිද්ධිං යජන්ත ඉහ දේවතාඃ
ක්ෂිප්රං හි මානුෂේ ලෝකේ සිද්ධිර්භවති කර්මජා෧෨
චාතුර්වර්ණ්යං මයා සෘෂ්ටං ගුණකර්මවිභාගශඃ
තස්ය කර්තාරමපි මාං විද්ධ්යකර්තාරමව්යයම්෧෩
න මාං කර්මාණි ලිම්පන්ති න මේ කර්මඵලේ ස්පෘහා
ඉති මාං යෝභිජානාති කර්මභිර්න ස බධ්යතේ෧෪
ඒවං ඥ්ඤාත්වා කෘතං කර්ම පූර්වෛරපි මුමුක්ෂුභිඃ
කුරු කර්මෛව තස්මාත්ත්වං පූර්වෛඃ පූර්වතරං කෘතම්෧෫
කිං කර්ම කිමකර්මේති කවයෝප්යත්ර මෝහිතාඃ
තත්තේ කර්ම ප්රවක්ෂ්යාමි යජ්ඥ්ඤාත්වා මෝක්ෂ්යසේශුභාත්෧෬
කර්මණෝ හ්යපි බෝද්ධව්යං බෝද්ධව්යං ච විකර්මණඃ
අකර්මණශ්ච බෝද්ධව්යං ගහනා කර්මණෝ ගතිඃ෧෭
කර්මණ්යකර්ම යඃ පශ්යේදකර්මණි ච කර්ම යඃ
ස බුද්ධිමාන්මනුෂ්යේෂු ස යුක්තඃ කෘත්ස්නකර්මකෘත්෧෮
යස්ය සර්වේ සමාරම්භාඃ කාමසංකල්පවර්ජිතාඃ
ඥ්ඤානාග්නිදග්ධකර්මාණං තමාහුඃ පඬ්ඩිතං බුධාඃ෧෯
ත්යක්ත්වා කර්මඵලාසඟ්ගං නිත්යතෘප්තෝ නිරාශ්රයඃ
කර්මණ්යභිප්රවෘත්තෝපි නෛව කිංචිත්කරෝති සඃ෨෦
නිරාශීර්යතචිත්තාත්මා ත්යක්තසර්වපරිග්රහඃ
ශාරීරං කේවලං කර්ම කුර්වන්නාප්නෝති කිල්බිෂම්෨෧
යදෘච්ඡාලාභසංතුෂ්ටෝ ද්වඳ්ද්වාතීතෝ විමත්සරඃ
සමඃ සිද්ධාවසිද්ධෞ ච කෘත්වාපි න නිබධ්යතේ෨෨
ගතසඟ්ගස්ය මුක්තස්ය ඥ්ඤානාවස්ථිතචේතසඃ
යඥ්ඤායාචරතඃ කර්ම සමග්රං ප්රවිලීයතේ෨෩
බ්රහ්මාර්පණං බ්රහ්ම හවිර්බ්රහ්මාග්නෞ බ්රහ්මණා හුතම්
බ්රහ්මෛව තේන ගන්තව්යං බ්රහ්මකර්මසමාධිනා෨෪
දෛවමේවාපරේ යඥ්ඤං යෝගිනඃ පර්යුපාසතේ
බ්රහ්මාග්නාවපරේ යඥ්ඤං යඥ්ඤේනෛවෝපජුහ්වති෨෫
ශ්රෝත්රාදීනීඳ්ද්රියාණ්යන්යේ සංයමාග්නිෂු ජුහ්වති
ශබ්දාදීන්විෂයානන්ය ඉඳ්ද්රියාග්නිෂු ජුහ්වති෨෬
සර්වාණීඳ්ද්රියකර්මාණි ප්රාණකර්මාණි චාපරේ
ආත්මසංයමයෝගාග්නෞ ජුහ්වති ඥ්ඤානදීපිතේ෨෭
ද්රව්යයඥ්ඤාස්තපෝයඥ්ඤා යෝගයඥ්ඤාස්තථාපරේ
ස්වාධ්යායඥ්ඤානයඥ්ඤාශ්ච යතයඃ සංශිතව්රතාඃ෨෮
අපානේ ජුහ්වති ප්රාණං ප්රාණේපානං තථාපරේ
ප්රාණාපානගතී රුද්ධ්වා ප්රාණායාමපරායණාඃ෨෯
අපරේ නියතාහාරාඃ ප්රාණාන්ප්රාණේෂු ජුහ්වති
සර්වේප්යේතේ යඥ්ඤවිදෝ යඥ්ඤක්ෂපිතකල්මෂාඃ෩෦
යඥ්ඤශිෂ්ටාමෘතභුජෝ යාන්ති බ්රහ්ම සනාතනම්
නායං ලෝකෝස්ත්යයඥ්ඤස්ය කුතෝන්යඃ කුරුසත්තම෩෧
ඒවං බහුවිධා යඥ්ඤා විතතා බ්රහ්මණෝ මුඛේ
කර්මජාන්විද්ධි තාන්සර්වානේවං ඥ්ඤාත්වා විමෝක්ෂ්යසේ෩෨
ශ්රේයාඳ්ද්රව්යමයාද්යඥ්ඤාජ්ඥ්ඤානයඥ්ඤඃ පරංතප
සර්වං කර්මාඛිලං පාර්ථ ඥ්ඤානේ පරිසමාප්යතේ෩෩
තද්විද්ධි ප්රණිපාතේන පරිප්රශ්නේන සේවයා
උපදේක්ෂ්යන්ති තේ ඥ්ඤානං ඥ්ඤානිනස්තත්ත්වදර්ශිනඃ෩෪
යජ්ඥ්ඤාත්වා න පුනර්මෝහමේවං යාස්යසි පාඬ්ඩව
යේන භූතාන්යශේෂේණ ද්රක්ෂ්යස්යාත්මන්යථෝ මයි෩෫
අපි චේදසි පාපේභ්යඃ සර්වේභ්යඃ පාපකෘත්තමඃ
සර්වං ඥ්ඤානප්ලවේනෛව වෘජිනං සංතරිෂ්යසි෩෬
යථෛධාංසි සමිද්ධෝග්නිර්භස්මසාත්කුරුතේර්ජුන
ඥ්ඤානාග්නිඃ සර්වකර්මාණි භස්මසාත්කුරුතේ තථා෩෭
න හි ඥ්ඤානේන සදෘශං පවිත්රමිහ විද්යතේ
තත්ස්වයං යෝගසංසිද්ධඃ කාලේනාත්මනි විඳ්දති෩෮
ශ්රද්ධාවාඁල්ලභතේ ඥ්ඤානං තත්පරඃ සංයතේඳ්ද්රියඃ
ඥ්ඤානං ලබ්ධ්වා පරාං ශාන්තිමචිරේණාධිගච්ඡති෩෯
අඥ්ඤශ්චාශ්රද්දධානශ්ච සංශයාත්මා විනශ්යති
නායං ලෝකෝස්ති න පරෝ න සුඛං සංශයාත්මනඃ෪෦
යෝගසංන්යස්තකර්මාණං ඥ්ඤානසංඡින්නසංශයම්
ආත්මවන්තං න කර්මාණි නිබධ්නන්ති ධනංජය෪෧
තස්මාදඥ්ඤානසංභූතං හෘත්ස්ථං ඥ්ඤානාසිනාත්මනඃ
ඡිත්ත්වෛනං සංශයං යෝගමාතිෂ්ඨෝත්තිෂ්ඨ භාරත෪෨
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ ඥ්ඤානකර්මසංන්යාසයෝගෝ නාම චතුර්ථෝධ්යායඃ ෪

අධ්යාය ෫  •  කර්මසංන්යාසයෝග
පඤ්චමෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
සංන්යාසං කර්මණාං කෘෂ්ණ පුනර්යෝගං ච ශංසසි
යච්ඡ්රේය ඒතයෝරේකං තන්මේ බ්රූහි සුනිශ්චිතම්෧
ශ්රීභගවානුවාච
සංන්යාසඃ කර්මයෝගශ්ච නිඃශ්රේයසකරාවුභෞ
තයෝස්තු කර්මසංන්යාසාත්කර්මයෝගෝ විශිෂ්යතේ෨
ඥ්ඤේයඃ ස නිත්යසංන්යාසී යෝ න ද්වේෂ්ටි න කාඞ්ක්ෂති
නිර්ද්වඳ්ද්වෝ හි මහාබාහෝ සුඛං බන්ධාත්ප්රමුච්යතේ෩
සාංඛ්යයෝගෞ පෘථග්බාලාඃ ප්රවදන්ති න පඬ්ඩිතාඃ
ඒකමප්යාස්ථිතඃ සම්යගුභයෝර්විඳ්දතේ ඵලම්෪
යත්සාංඛ්යෛඃ ප්රාප්යතේ ස්ථානං තද්යෝගෛරපි ගම්යතේ
ඒකං සාංඛ්යං ච යෝගං ච යඃ පශ්යති ස පශ්යති෫
සංන්යාසස්තු මහාබාහෝ දුඃඛමාප්තුමයෝගතඃ
යෝගයුක්තෝ මුනිර්බ්රහ්ම නචිරේණාධිගච්ඡති෬
යෝගයුක්තෝ විශුද්ධාත්මා විජිතාත්මා ජිතේඳ්ද්රියඃ
සර්වභූතාත්මභූතාත්මා කුර්වන්නපි න ලිප්යතේ෭
නෛව කිංචිත්කරෝමීති යුක්තෝ මන්යේත තත්ත්වවිත්
පශ්යඤ්ශෘණ්වන්ස්පෘශඦ්ජිඝ්රන්නශ්නන්ගච්ඡන්ස්වපඤ්ශ්වසන්෮
ප්රලපන්විසෘජන්ගෘහ්ණන්නුන්මිෂන්නිමිෂන්නපි
ඉඳ්ද්රියාණීඳ්ද්රියාර්ථේෂු වර්තන්ත ඉති ධාරයන්෯
බ්රහ්මණ්යාධාය කර්මාණි සඟ්ගං ත්යක්ත්වා කරෝති යඃ
ලිප්යතේ න ස පාපේන පද්මපත්රමිවාම්භසා෧෦
කායේන මනසා බුද්ධ්යා කේවලෛරිඳ්ද්රියෛරපි
යෝගිනඃ කර්ම කුර්වන්ති සඟ්ගං ත්යක්ත්වාත්මශුද්ධයේ෧෧
යුක්තඃ කර්මඵලං ත්යක්ත්වා ශාන්තිමාප්නෝති නෛෂ්ඨිකීම්
අයුක්තඃ කාමකාරේණ ඵලේ සක්තෝ නිබධ්යතේ෧෨
සර්වකර්මාණි මනසා සංන්යස්යාස්තේ සුඛං වශී
නවද්වාරේ පුරේ දේහී නෛව කුර්වන්න කාරයන්෧෩
න කර්තෘත්වං න කර්මාණි ලෝකස්ය සෘජති ප්රභුඃ
න කර්මඵලසංයෝගං ස්වභාවස්තු ප්රවර්තතේ෧෪
නාදත්තේ කස්යචිත්පාපං න චෛව සුකෘතං විභුඃ
අඥ්ඤානේනාවෘතං ඥ්ඤානං තේන මුහ්යන්ති ජන්තවඃ෧෫
ඥ්ඤානේන තු තදඥ්ඤානං යේෂාං නාශිතමාත්මනඃ
තේෂාමාදිත්යවජ්ඥ්ඤානං ප්රකාශයති තත්පරම්෧෬
තද්බුද්ධයස්තදාත්මානස්තන්නිෂ්ඨාස්තත්පරායණාඃ
ගච්ඡන්ත්යපුනරාවෘත්තිං ඥ්ඤානනිර්ධූතකල්මෂාඃ෧෭
විද්යාවිනයසංපන්නේ බ්රාහ්මණේ ගවි හස්තිනි
ශුනි චෛව ශ්වපාකේ ච පඬ්ඩිතාඃ සමදර්ශිනඃ෧෮
ඉහෛව තෛර්ජිතඃ සර්ගෝ යේෂාං සාම්යේ ස්ථිතං මනඃ
නිර්දෝෂං හි සමං බ්රහ්ම තස්මාද්බ්රහ්මණි තේ ස්ථිතාඃ෧෯
න ප්රහෘෂ්යේත්ප්රියං ප්රාප්ය නෝද්විජේත්ප්රාප්ය චාප්රියම්
ස්ථිරබුද්ධිරසංමූඪෝ බ්රහ්මවිද්බ්රහ්මණි ස්ථිතඃ෨෦
බාහ්යස්පර්ශේෂ්වසක්තාත්මා විඳ්දත්යාත්මනි යත්සුඛම්
ස බ්රහ්මයෝගයුක්තාත්මා සුඛමක්ෂයමශ්නුතේ෨෧
යේ හි සංස්පර්ශජා භෝගා දුඃඛයෝනය ඒව තේ
ආද්යන්තවන්තඃ කෞන්තේය න තේෂු රමතේ බුධඃ෨෨
ශක්නෝතීහෛව යඃ සෝඪුං ප්රාක්ශරීරවිමෝක්ෂණාත්
කාමක්රෝධෝද්භවං වේගං ස යුක්තඃ ස සුඛී නරඃ෨෩
යෝන්තඃසුඛෝන්තරාරාමස්තථාන්තර්ජ්යෝතිරේව යඃ
ස යෝගී බ්රහ්මනිර්වාණං බ්රහ්මභූතෝධිගච්ඡති෨෪
ලභන්තේ බ්රහ්මනිර්වාණමෘෂයඃ ක්ෂීණකල්මෂාඃ
ඡින්නද්වෛධා යතාත්මානඃ සර්වභූතහිතේ රතාඃ෨෫
කාමක්රෝධවියුක්තානාං යතීනාං යතචේතසාම්
අභිතෝ බ්රහ්මනිර්වාණං වර්තතේ විදිතාත්මනාම්෨෬
ස්පර්ශාන්කෘත්වා බහිර්බාහ්යාංශ්චක්ෂුශ්චෛවාන්තරේ භ්රුවෝඃ
ප්රාණාපානෞ සමෞ කෘත්වා නාසාභ්යන්තරචාරිණෞ෨෭
යතේඳ්ද්රියමනෝබුද්ධිර්මුනිර්මෝක්ෂපරායණඃ
විගතේච්ඡාභයක්රෝධෝ යඃ සදා මුක්ත ඒව සඃ෨෮
භෝක්තාරං යඥ්ඤතපසාං සර්වලෝකමහේශ්වරම්
සුහෘදං සර්වභූතානාං ඥ්ඤාත්වා මාං ශාන්තිමෘච්ඡති෨෯
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ කර්මසංන්යාසයෝගෝ නාම පඤ්චමෝධ්යායඃ ෫

අධ්යාය ෬  •  ආත්මසංයමයෝග
ෂෂ්ඨෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
අනාශ්රිතඃ කර්මඵලං කාර්යං කර්ම කරෝති යඃ
ස සංන්යාසී ච යෝගී ච න නිරග්නිර්න චාක්රියඃ෧
යං සංන්යාසමිති ප්රාහුර්යෝගං තං විද්ධි පාඬ්ඩව
න හ්යසංන්යස්තසංකල්පෝ යෝගී භවති කශ්චන෨
ආරුරුක්ෂෝර්මුනේර්යෝගං කර්ම කාරණමුච්යතේ
යෝගාරූඪස්ය තස්යෛව ශමඃ කාරණමුච්යතේ෩
යදා හි නේඳ්ද්රියාර්ථේෂු න කර්මස්වනුෂජ්ජතේ
සර්වසංකල්පසංන්යාසී යෝගාරූඪස්තදෝච්යතේ෪
උද්ධරේදාත්මනාත්මානං නාත්මානමවසාදයේත්
ආත්මෛව හ්යාත්මනෝ බන්ධුරාත්මෛව රිපුරාත්මනඃ෫
බන්ධුරාත්මාත්මනස්තස්ය යේනාත්මෛවාත්මනා ජිතඃ
අනාත්මනස්තු ශත්රුත්වේ වර්තේතාත්මෛව ශත්රුවත්෬
ජිතාත්මනඃ ප්රශාන්තස්ය පරමාත්මා සමාහිතඃ
ශීතෝෂ්ණසුඛදුඃඛේෂු තථා මානාපමානයෝඃ෭
ඥ්ඤානවිඥ්ඤානතෘප්තාත්මා කූටස්ථෝ විජිතේඳ්ද්රියඃ
යුක්ත ඉත්යුච්යතේ යෝගී සමලෝෂ්ටාශ්මකාඤ්චනඃ෮
සුහෘන්මිත්රාර්යුදාසීනමධ්යස්ථද්වේෂ්යබන්ධුෂු
සාධුෂ්වපි ච පාපේෂු සමබුද්ධිර්විශිෂ්යතේ෯
යෝගී යුඦ්ජීත සතතමාත්මානං රහසි ස්ථිතඃ
ඒකාකී යතචිත්තාත්මා නිරාශීරපරිග්රහඃ෧෦
ශුචෞ දේශේ ප්රතිෂ්ඨාප්ය ස්ථිරමාසනමාත්මනඃ
නාත්යුච්ඡ්රිතං නාතිනීචං චෛලාජිනකුශෝත්තරම්෧෧
තත්රෛකාග්රං මනඃ කෘත්වා යතචිත්තේඳ්ද්රියක්රියාඃ
උපවිශ්යාසනේ යුඦ්ජ්යාද්යෝගමාත්මවිශුද්ධයේ෧෨
සමං කායශිරෝග්රීවං ධාරයන්නචලං ස්ථිරඃ
සංප්රේක්ෂ්ය නාසිකාග්රං ස්වං දිශශ්චානවලෝකයන්෧෩
ප්රශාන්තාත්මා විගතභීර්බ්රහ්මචාරිව්රතේ ස්ථිතඃ
මනඃ සංයම්ය මච්චිත්තෝ යුක්ත ආසීත මත්පරඃ෧෪
යුඦ්ජන්නේවං සදාත්මානං යෝගී නියතමානසඃ
ශාන්තිං නිර්වාණපරමාං මත්සංස්ථාමධිගච්ඡති෧෫
නාත්යශ්නතස්තු යෝගෝස්ති න චෛකාන්තමනශ්නතඃ
න චාතිස්වප්නශීලස්ය ජාග්රතෝ නෛව චාර්ජුන෧෬
යුක්තාහාරවිහාරස්ය යුක්තචේෂ්ටස්ය කර්මසු
යුක්තස්වප්නාවබෝධස්ය යෝගෝ භවති දුඃඛහා෧෭
යදා විනියතං චිත්තමාත්මන්යේවාවතිෂ්ඨතේ
නිඃස්පෘහඃ සර්වකාමේභ්යෝ යුක්ත ඉත්යුච්යතේ තදා෧෮
යථා දීපෝ නිවාතස්ථෝ නේඟ්ගතේ සෝපමා ස්මෘතා
යෝගිනෝ යතචිත්තස්ය යුඦ්ජතෝ යෝගමාත්මනඃ෧෯
යත්රෝපරමතේ චිත්තං නිරුද්ධං යෝගසේවයා
යත්ර චෛවාත්මනාත්මානං පශ්යන්නාත්මනි තුෂ්යති෨෦
සුඛමාත්යන්තිකං යත්තද්බුද්ධිග්රාහ්යමතීඳ්ද්රියම්
වේත්ති යත්ර න චෛවායං ස්ථිතශ්චලති තත්ත්වතඃ෨෧
යං ලබ්ධ්වා චාපරං ලාභං මන්යතේ නාධිකං තතඃ
යස්මින්ස්ථිතෝ න දුඃඛේන ගුරුණාපි විචාල්යතේ෨෨
තං විද්යාද්දුඃඛසංයෝගවියෝගං යෝගසංඥ්ඤිතම්
ස නිශ්චයේන යෝක්තව්යෝ යෝගෝනිර්විණ්ණචේතසා෨෩
සංකල්පප්රභවාන්කාමාංස්ත්යක්ත්වා සර්වානශේෂතඃ
මනසෛවේඳ්ද්රියග්රාමං විනියම්ය සමන්තතඃ෨෪
ශනෛඃ ශනෛරුපරමේද්බුද්ධ්යා ධෘතිගෘහීතයා
ආත්මසංස්ථං මනඃ කෘත්වා න කිංචිදපි චින්තයේත්෨෫
යතෝ යතෝ නිශ්චරති මනශ්චඤ්චලමස්ථිරම්
තතස්තතෝ නියම්යෛතදාත්මන්යේව වශං නයේත්෨෬
ප්රශාන්තමනසං හ්යේනං යෝගිනං සුඛමුත්තමම්
උපෛති ශාන්තරජසං බ්රහ්මභූතමකල්මෂම්෨෭
යුඦ්ජන්නේවං සදාත්මානං යෝගී විගතකල්මෂඃ
සුඛේන බ්රහ්මසංස්පර්ශමත්යන්තං සුඛමශ්නුතේ෨෮
සර්වභූතස්ථමාත්මානං සර්වභූතානි චාත්මනි
ඊක්ෂතේ යෝගයුක්තාත්මා සර්වත්ර සමදර්ශනඃ෨෯
යෝ මාං පශ්යති සර්වත්ර සර්වං ච මයි පශ්යති
තස්යාහං න ප්රණශ්යාමි ස ච මේ න ප්රණශ්යති෩෦
සර්වභූතස්ථිතං යෝ මාං භජත්යේකත්වමාස්ථිතඃ
සර්වථා වර්තමානෝපි ස යෝගී මයි වර්තතේ෩෧
ආත්මෞපම්යේන සර්වත්ර සමං පශ්යති යෝර්ජුන
සුඛං වා යදි වා දුඃඛං ස යෝගී පරමෝ මතඃ෩෨
අර්ජුන උවාච
යෝයං යෝගස්ත්වයා ප්රෝක්තඃ සාම්යේන මධුසූදන
ඒතස්යාහං න පශ්යාමි චඤ්චලත්වාත්ස්ථිතිං ස්ථිරාම්෩෩
චඤ්චලං හි මනඃ කෘෂ්ණ ප්රමාථි බලවද්දෘඪම්
තස්යාහං නිග්රහං මන්යේ වායෝරිව සුදුෂ්කරම්෩෪
ශ්රීභගවානුවාච
අසංශයං මහාබාහෝ මනෝ දුර්නිග්රහං චලම්
අභ්යාසේන තු කෞන්තේය වෛරාග්යේණ ච ගෘහ්යතේ෩෫
අසංයතාත්මනා යෝගෝ දුෂ්ප්රාප ඉති මේ මතිඃ
වශ්යාත්මනා තු යතතා ශක්යෝවාප්තුමුපායතඃ෩෬
අර්ජුන උවාච
අයතිඃ ශ්රද්ධයෝපේතෝ යෝගාච්චලිතමානසඃ
අප්රාප්ය යෝගසංසිද්ධිං කාං ගතිං කෘෂ්ණ ගච්ඡති෩෭
කච්චින්නෝභයවිභ්රෂ්ටශ්ඡින්නාභ්රමිව නශ්යති
අප්රතිෂ්ඨෝ මහාබාහෝ විමූඪෝ බ්රහ්මණඃ පථි෩෮
ඒතන්මේ සංශයං කෘෂ්ණ ඡේත්තුමර්හස්යශේෂතඃ
ත්වදන්යඃ සංශයස්යාස්ය ඡේත්තා න හ්යුපපද්යතේ෩෯
ශ්රීභගවානුවාච
පාර්ථ නෛවේහ නාමුත්ර විනාශස්තස්ය විද්යතේ
න හි කල්යාණකෘත්කශ්චිද්දුර්ගතිං තාත ගච්ඡති෪෦
ප්රාප්ය පුණ්යකෘතාං ලෝකානුෂිත්වා ශාශ්වතීඃ සමාඃ
ශුචීනාං ශ්රීමතාං ගේහේ යෝගභ්රෂ්ටෝභිජායතේ෪෧
අථවා යෝගිනාමේව කුලේ භවති ධීමතාම්
ඒතද්ධි දුර්ලභතරං ලෝකේ ජන්ම යදීදෘශම්෪෨
තත්ර තං බුද්ධිසංයෝගං ලභතේ පෞර්වදේහිකම්
යතතේ ච තතෝ භූයඃ සංසිද්ධෞ කුරුනඳ්දන෪෩
පූර්වාභ්යාසේන තේනෛව හ්රියතේ හ්යවශෝපි සඃ
ජිඥ්ඤාසුරපි යෝගස්ය ශබ්දබ්රහ්මාතිවර්තතේ෪෪
ප්රයත්නාද්යතමානස්තු යෝගී සංශුද්ධකිල්බිෂඃ
අනේකජන්මසංසිද්ධස්තතෝ යාති පරාං ගතිම්෪෫
තපස්විභ්යෝධිකෝ යෝගී ඥ්ඤානිභ්යෝපි මතෝධිකඃ
කර්මිභ්යශ්චාධිකෝ යෝගී තස්මාද්යෝගී භවාර්ජුන෪෬
යෝගිනාමපි සර්වේෂාං මද්ගතේනාන්තරාත්මනා
ශ්රද්ධාවාන්භජතේ යෝ මාං ස මේ යුක්තතමෝ මතඃ෪෭
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ ආත්මසංයමයෝගෝ නාම ෂෂ්ඨෝධ්යායඃ ෬

අධ්යාය ෭  •  ඥ්ඤානවිඥ්ඤානයෝග
සප්තමෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
මය්යාසක්තමනාඃ පාර්ථ යෝගං යුඦ්ජන්මදාශ්රයඃ
අසංශයං සමග්රං මාං යථා ඥ්ඤාස්යසි තච්ඡෘණු෧
ඥ්ඤානං තේහං සවිඥ්ඤානමිදං වක්ෂ්යාම්යශේෂතඃ
යජ්ඥ්ඤාත්වා නේහ භූයෝන්යජ්ඥ්ඤාතව්යමවශිෂ්යතේ෨
මනුෂ්යාණාං සහස්රේෂු කශ්චිද්යතති සිද්ධයේ
යතතාමපි සිද්ධානාං කශ්චින්මාං වේත්ති තත්ත්වතඃ෩
භූමිරාපෝනලෝ වායුඃ ඛං මනෝ බුද්ධිරේව ච
අහංකාර ඉතීයං මේ භින්නා ප්රකෘතිරෂ්ටධා෪
අපරේයමිතස්ත්වන්යාං ප්රකෘතිං විද්ධි මේ පරාම්
ජීවභූතාං මහාබාහෝ යයේදං ධාර්යතේ ජගත්෫
ඒතද්යෝනීනි භූතානි සර්වාණීත්යුපධාරය
අහං කෘත්ස්නස්ය ජගතඃ ප්රභවඃ ප්රලයස්තථා෬
මත්තඃ පරතරං නාන්යත්කිංචිදස්ති ධනංජය
මයි සර්වමිදං ප්රෝතං සූත්රේ මණිගණා ඉව෭
රසෝහමප්සු කෞන්තේය ප්රභාස්මි ශශිසූර්යයෝඃ
ප්රණවඃ සර්වවේදේෂු ශබ්දඃ ඛේ පෞරුෂං නෘෂු෮
පුණ්යෝ ගන්ධඃ පෘථිව්යාං ච තේජශ්චාස්මි විභාවසෞ
ජීවනං සර්වභූතේෂු තපශ්චාස්මි තපස්විෂු෯
බීජං මාං සර්වභූතානාං විද්ධි පාර්ථ සනාතනම්
බුද්ධිර්බුද්ධිමතාමස්මි තේජස්තේජස්විනාමහම්෧෦
බලං බලවතාං චාහං කාමරාගවිවර්ජිතම්
ධර්මාවිරුද්ධෝ භූතේෂු කාමෝස්මි භරතර්ෂභ෧෧
යේ චෛව සාත්ත්විකා භාවා රාජසාස්තාමසාශ්ච යේ
මත්ත ඒවේති තාන්විද්ධි න ත්වහං තේෂු තේ මයි෧෨
ත්රිභිර්ගුණමයෛර්භාවෛරේභිඃ සර්වමිදං ජගත්
මෝහිතං නාභිජානාති මාමේභ්යඃ පරමව්යයම්෧෩
දෛවී හ්යේෂා ගුණමයී මම මායා දුරත්යයා
මාමේව යේ ප්රපද්යන්තේ මායාමේතාං තරන්ති තේ෧෪
න මාං දුෂ්කෘතිනෝ මූඪාඃ ප්රපද්යන්තේ නරාධමාඃ
මායයාපහෘතඥ්ඤානා ආසුරං භාවමාශ්රිතාඃ෧෫
චතුර්විධා භජන්තේ මාං ජනාඃ සුකෘතිනෝර්ජුන
ආර්තෝ ජිඥ්ඤාසුරර්ථාර්ථී ඥ්ඤානී ච භරතර්ෂභ෧෬
තේෂාං ඥ්ඤානී නිත්යයුක්ත ඒකභක්තිර්විශිෂ්යතේ
ප්රියෝ හි ඥ්ඤානිනෝත්යර්ථමහං ස ච මම ප්රියඃ෧෭
උදාරාඃ සර්ව ඒවෛතේ ඥ්ඤානී ත්වාත්මෛව මේ මතම්
ආස්ථිතඃ ස හි යුක්තාත්මා මාමේවානුත්තමාං ගතිම්෧෮
බහූනාං ජන්මනාමන්තේ ඥ්ඤානවාන්මාං ප්රපද්යතේ
වාසුදේවඃ සර්වමිති ස මහාත්මා සුදුර්ලභඃ෧෯
කාමෛස්තෛස්තෛර්හෘතඥ්ඤානාඃ ප්රපද්යන්තේන්යදේවතාඃ
තං තං නියමමාස්ථාය ප්රකෘත්යා නියතාඃ ස්වයා෨෦
යෝ යෝ යාං යාං තනුං භක්තඃ ශ්රද්ධයාර්චිතුමිච්ඡති
තස්ය තස්යාචලාං ශ්රද්ධාං තාමේව විදධාම්යහම්෨෧
ස තයා ශ්රද්ධයා යුක්තස්තස්යාරාධනමීහතේ
ලභතේ ච තතඃ කාමාන්මයෛව විහිතාන්හි තාන්෨෨
අන්තවත්තු ඵලං තේෂාං තද්භවත්යල්පමේධසාම්
දේවාඳ්දේවයජෝ යාන්ති මද්භක්තා යාන්ති මාමපි෨෩
අව්යක්තං ව්යක්තිමාපන්නං මන්යන්තේ මාමබුද්ධයඃ
පරං භාවමජානන්තෝ මමාව්යයමනුත්තමම්෨෪
නාහං ප්රකාශඃ සර්වස්ය යෝගමායාසමාවෘතඃ
මූඪෝයං නාභිජානාති ලෝකෝ මාමජමව්යයම්෨෫
වේදාහං සමතීතානි වර්තමානානි චාර්ජුන
භවිෂ්යාණි ච භූතානි මාං තු වේද න කශ්චන෨෬
ඉච්ඡාද්වේෂසමුත්ථේන ද්වඳ්ද්වමෝහේන භාරත
සර්වභූතානි සංමෝහං සර්ගේ යාන්ති පරංතප෨෭
යේෂාං ත්වන්තගතං පාපං ජනානාං පුණ්යකර්මණාම්
තේ ද්වඳ්ද්වමෝහනිර්මුක්තා භජන්තේ මාං දෘඪව්රතාඃ෨෮
ජරාමරණමෝක්ෂාය මාමාශ්රිත්ය යතන්ති යේ
තේ බ්රහ්ම තද්විදුඃ කෘත්ස්නමධ්යාත්මං කර්ම චාඛිලම්෨෯
සාධිභූතාධිදෛවං මාං සාධියඥ්ඤං ච යේ විදුඃ
ප්රයාණකාලේපි ච මාං තේ විදුර්යුක්තචේතසඃ෩෦
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ ඥ්ඤානවිඥ්ඤානයෝගෝ නාම සප්තමෝධ්යායඃ ෭

අධ්යාය ෮  •  අක්ෂරබ්රහ්මයෝග
අෂ්ටමෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
කිං තද්බ්රහ්ම කිමධ්යාත්මං කිං කර්ම පුරුෂෝත්තම
අධිභූතං ච කිං ප්රෝක්තමධිදෛවං කිමුච්යතේ෧
අධියඥ්ඤඃ කථං කෝත්ර දේහේස්මින්මධුසූදන
ප්රයාණකාලේ ච කථං ඥ්ඤේයෝසි නියතාත්මභිඃ෨
ශ්රීභගවානුවාච
අක්ෂරං බ්රහ්ම පරමං ස්වභාවෝධ්යාත්මමුච්යතේ
භූතභාවෝද්භවකරෝ විසර්ගඃ කර්මසංඥ්ඤිතඃ෩
අධිභූතං ක්ෂරෝ භාවඃ පුරුෂශ්චාධිදෛවතම්
අධියඥ්ඤෝහමේවාත්ර දේහේ දේහභෘතාං වර෪
අන්තකාලේ ච මාමේව ස්මරන්මුක්ත්වා කලේවරම්
යඃ ප්රයාති ස මද්භාවං යාති නාස්ත්යත්ර සංශයඃ෫
යං යං වාපි ස්මරන්භාවං ත්යජත්යන්තේ කලේවරම්
තං තමේවෛති කෞන්තේය සදා තද්භාවභාවිතඃ෬
තස්මාත්සර්වේෂු කාලේෂු මාමනුස්මර යුධ්ය ච
මය්යර්පිතමනෝබුද්ධිර්මාමේවෛෂ්යස්යසංශයම්෭
අභ්යාසයෝගයුක්තේන චේතසා නාන්යගාමිනා
පරමං පුරුෂං දිව්යං යාති පාර්ථානුචින්තයන්෮
කවිං පුරාණමනුශාසිතාරමණෝරණීයංසමනුස්මරේද්යඃ
සර්වස්ය ධාතාරමචින්ත්යරූපමාදිත්යවර්ණං තමසඃ පරස්තාත්෯
ප්රයාණකාලේ මනසාචලේන භක්ත්යා යුක්තෝ යෝගබලේන චෛව
භ්රුවෝර්මධ්යේ ප්රාණමාවේශ්ය සම්යක්ස තං පරං පුරුෂමුපෛති දිව්යම්෧෦
යදක්ෂරං වේදවිදෝ වදන්ති විශන්ති යද්යතයෝ වීතරාගාඃ
යදිච්ඡන්තෝ බ්රහ්මචර්යං චරන්ති තත්තේ පදං සංග්රහේණ ප්රවක්ෂ්යේ෧෧
සර්වද්වාරාණි සංයම්ය මනෝ හෘදි නිරුධ්ය ච
මූර්ධ්න්යාධායාත්මනඃ ප්රාණමාස්ථිතෝ යෝගධාරණාම්෧෨
ඕමිත්යේකාක්ෂරං බ්රහ්ම ව්යාහරන්මාමනුස්මරන්
යඃ ප්රයාති ත්යජඳ්දේහං ස යාති පරමාං ගතිම්෧෩
අනන්යචේතාඃ සතතං යෝ මාං ස්මරති නිත්යශඃ
තස්යාහං සුලභඃ පාර්ථ නිත්යයුක්තස්ය යෝගිනඃ෧෪
මාමුපේත්ය පුනර්ජන්ම දුඃඛාලයමශාශ්වතම්
නාප්නුවන්ති මහාත්මානඃ සංසිද්ධිං පරමාං ගතාඃ෧෫
ආබ්රහ්මභුවනාල්ලෝකාඃ පුනරාවර්තිනෝර්ජුන
මාමුපේත්ය තු කෞන්තේය පුනර්ජන්ම න විද්යතේ෧෬
සහස්රයුගපර්යන්තමහර්යද්බ්රහ්මණෝ විදුඃ
රාත්රිං යුගසහස්රාන්තාං තේහෝරාත්රවිදෝ ජනාඃ෧෭
අව්යක්තාද්ව්යක්තයඃ සර්වාඃ ප්රභවන්ත්යහරාගමේ
රාත්ර්යාගමේ ප්රලීයන්තේ තත්රෛවාව්යක්තසංඥ්ඤකේ෧෮
භූතග්රාමඃ ස ඒවායං භූත්වා භූත්වා ප්රලීයතේ
රාත්ර්යාගමේවශඃ පාර්ථ ප්රභවත්යහරාගමේ෧෯
පරස්තස්මාත්තු භාවෝන්යෝව්යක්තෝව්යක්තාත්සනාතනඃ
යඃ ස සර්වේෂු භූතේෂු නශ්යත්සු න විනශ්යති෨෦
අව්යක්තෝක්ෂර ඉත්යුක්තස්තමාහුඃ පරමාං ගතිම්
යං ප්රාප්ය න නිවර්තන්තේ තද්ධාම පරමං මම෨෧
පුරුෂඃ ස පරඃ පාර්ථ භක්ත්යා ලභ්යස්ත්වනන්යයා
යස්යාන්තඃස්ථානි භූතානි යේන සර්වමිදං තතම්෨෨
යත්ර කාලේ ත්වනාවෘත්තිමාවෘත්තිං චෛව යෝගිනඃ
ප්රයාතා යාන්ති තං කාලං වක්ෂ්යාමි භරතර්ෂභ෨෩
අග්නිර්ජෝතිරහඃ ශුක්ලඃ ෂණ්මාසා උත්තරායණම්
තත්ර ප්රයාතා ගච්ඡන්ති බ්රහ්ම බ්රහ්මවිදෝ ජනාඃ෨෪
ධූමෝ රාත්රිස්තථා කෘෂ්ණඃ ෂණ්මාසා දක්ෂිණායනම්
තත්ර චාඳ්ද්රමසං ජ්යෝතිර්යෝගී ප්රාප්ය නිවර්තතේ෨෫
ශුක්ලකෘෂ්ණේ ගතී හ්යේතේ ජගතඃ ශාශ්වතේ මතේ
ඒකයා යාත්යනාවෘත්තිමන්යයාවර්තතේ පුනඃ෨෬
නෛතේ සෘතී පාර්ථ ජානන්යෝගී මුහ්යති කශ්චන
තස්මාත්සර්වේෂු කාලේෂු යෝගයුක්තෝ භවාර්ජුන෨෭
වේදේෂු යඥ්ඤේෂු තපඃසු චෛව දානේෂු යත්පුණ්යඵලං ප්රදිෂ්ටම්
අත්යේති තත්සර්වමිදං විදිත්වායෝගී පරං ස්ථානමුපෛති චාද්යම්෨෮
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ අක්ෂරබ්රහ්මයෝගෝ නාමාෂ්ටමෝධ්යායඃ ෮

අධ්යාය ෯  •  රාජවිද්යාරාජගුහ්යයෝග
නවමෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
ඉදං තු තේ ගුහ්යතමං ප්රවක්ෂ්යාම්යනසූයවේ
ඥ්ඤානං විඥ්ඤානසහිතං යජ්ඥ්ඤාත්වා මෝක්ෂ්යසේශුභාත්෧
රාජවිද්යා රාජගුහ්යං පවිත්රමිදමුත්තමම්
ප්රත්යක්ෂාවගමං ධර්ම්යං සුසුඛං කර්තුමව්යයම්෨
අශ්රද්දධානාඃ පුරුෂා ධර්මස්යාස්ය පරංතප
අප්රාප්ය මාං නිවර්තන්තේ මෘත්යුසංසාරවර්ත්මනි෩
මයා තතමිදං සර්වං ජගදව්යක්තමූර්තිනා
මත්ස්ථානි සර්වභූතානි න චාහං තේෂ්වවස්ථිතඃ෪
න ච මත්ස්ථානි භූතානි පශ්ය මේ යෝගමෛශ්වරම්
භූතභෘන්න ච භූතස්ථෝ මමාත්මා භූතභාවනඃ෫
යථාකාශස්ථිතෝ නිත්යං වායුඃ සර්වත්රගෝ මහාන්
තථා සර්වාණි භූතානි මත්ස්ථානීත්යුපධාරය෬
සර්වභූතානි කෞන්තේය ප්රකෘතිං යාන්ති මාමිකාම්
කල්පක්ෂයේ පුනස්තානි කල්පාදෞ විසෘජාම්යහම්෭
ප්රකෘතිං ස්වාමවෂ්ටභ්ය විසෘජාමි පුනඃ පුනඃ
භූතග්රාමමිමං කෘත්ස්නමවශං ප්රකෘතේර්වශාත්෮
න ච මාං තානි කර්මාණි නිබධ්නන්ති ධනංජය
උදාසීනවදාසීනමසක්තං තේෂු කර්මසු෯
මයාධ්යක්ෂේණ ප්රකෘතිඃ සූයතේ සචරාචරම්
හේතුනානේන කෞන්තේය ජගද්විපරිවර්තතේ෧෦
අවජානන්ති මාං මූඪා මානුෂීං තනුමාශ්රිතම්
පරං භාවමජානන්තෝ මම භූතමහේශ්වරම්෧෧
මෝඝාශා මෝඝකර්මාණෝ මෝඝඥ්ඤානා විචේතසඃ
රාක්ෂසීමාසුරීං චෛව ප්රකෘතිං මෝහිනීං ශ්රිතාඃ෧෨
මහාත්මානස්තු මාං පාර්ථ දෛවීං ප්රකෘතිමාශ්රිතාඃ
භජන්ත්යනන්යමනසෝ ඥ්ඤාත්වා භූතාදිමව්යයම්෧෩
සතතං කීර්තයන්තෝ මාං යතන්තශ්ච දෘඪව්රතාඃ
නමස්යන්තශ්ච මාං භක්ත්යා නිත්යයුක්තා උපාසතේ෧෪
ඥ්ඤානයඥ්ඤේන චාප්යන්යේ යජන්තෝ මාමුපාසතේ
ඒකත්වේන පෘථක්ත්වේන බහුධා විශ්වතෝමුඛම්෧෫
අහං ක්රතුරහං යඥ්ඤඃ ස්වධාහමහමෞෂධම්
මන්ත්රෝහමහමේවාජ්යමහමග්නිරහං හුතම්෧෬
පිතාහමස්ය ජගතෝ මාතා ධාතා පිතාමහඃ
වේද්යං පවිත්රමෝංකාර ඍක්සාම යජුරේව ච෧෭
ගතිර්භර්තා ප්රභුඃ සාක්ෂී නිවාසඃ ශරණං සුහෘත්
ප්රභවඃ ප්රලයඃ ස්ථානං නිධානං බීජමව්යයම්෧෮
තපාම්යහමහං වර්ෂං නිගෘහ්ණාම්යුත්සෘජාමි ච
අමෘතං චෛව මෘත්යුශ්ච සදසච්චාහමර්ජුන෧෯
ත්රෛවිද්යා මාං සෝමපාඃ පූතපාපා යඥ්ඤෛරිෂ්ට්වා ස්වර්ගතිං ප්රාර්ථයන්තේ
තේ පුණ්යමාසාද්ය සුරේඳ්ද්රලෝකමශ්නන්ති දිව්යාඳ්දිවි දේවභෝගාන්෨෦
තේ තං භුක්ත්වා ස්වර්ගලෝකං විශාලං ක්ෂීණේ පුණ්යේ මර්ත්යලෝකං විශන්ති
ඒවං ත්රයීධර්මමනුප්රපන්නා ගතාගතං කාමකාමා ලභන්තේ෨෧
අනන්යාශ්චින්තයන්තෝ මාං යේ ජනාඃ පර්යුපාසතේ
ඒෂාං නිත්යාභියුක්තානාං යෝගක්ෂේමං වහාම්යහම්෨෨
යේප්යන්යදේවතා භක්තා යජන්තේ ශ්රද්ධයාන්විතාඃ
තේපි මාමේව කෞන්තේය යජන්ත්යවිධිපූර්වකම්෨෩
අහං හි සර්වයඥ්ඤානාං භෝක්තා ච ප්රභුරේව ච
න තු මාමභිජානන්ති තත්ත්වේනාතශ්ච්යවන්ති තේ෨෪
යාන්ති දේවව්රතා දේවාන්පිතෲන්යාන්ති පිතෘව්රතාඃ
භූතානි යාන්ති භූතේජ්යා යාන්ති මද්යාජිනෝපි මාම්෨෫
පත්රං පුෂ්පං ඵලං තෝයං යෝ මේ භක්ත්යා ප්රයච්ඡති
තදහං භක්ත්යුපහෘතමශ්නාමි ප්රයතාත්මනඃ෨෬
යත්කරෝෂි යදශ්නාසි යජ්ජුහෝෂි දදාසි යත්
යත්තපස්යසි කෞන්තේය තත්කුරුෂ්ව මදර්පණම්෨෭
ශුභාශුභඵලෛරේවං මෝක්ෂ්යසේ කර්මබන්ධනෛඃ
සංන්යාසයෝගයුක්තාත්මා විමුක්තෝ මාමුපෛෂ්යසි෨෮
සමෝහං සර්වභූතේෂු න මේ ද්වේෂ්යෝස්ති න ප්රියඃ
යේ භජන්ති තු මාං භක්ත්යා මයි තේ තේෂු චාප්යහම්෨෯
අපි චේත්සුදුරාචාරෝ භජතේ මාමනන්යභාක්
සාධුරේව ස මන්තව්යඃ සම්යග්ව්යවසිතෝ හි සඃ෩෦
ක්ෂිප්රං භවති ධර්මාත්මා ශශ්වච්ඡාන්තිං නිගච්ඡති
කෞන්තේය ප්රතිජානීහි න මේ භක්තඃ ප්රණශ්යති෩෧
මාං හි පාර්ථ ව්යපාශ්රිත්ය යේපි ස්යුඃ පාපයෝනයඃ
ස්ත්රියෝ වෛශ්යාස්තථා ශූද්රාස්තේපි යාන්ති පරාං ගතිම්෩෨
කිං පුනර්බ්රාහ්මණාඃ පුණ්යා භක්තා රාජර්ෂයස්තථා
අනිත්යමසුඛං ලෝකමිමං ප්රාප්ය භජස්ව මාම්෩෩
මන්මනා භව මද්භක්තෝ මද්යාජී මාං නමස්කුරු
මාමේවෛෂ්යසි යුක්ත්වෛවමාත්මානං මත්පරායණඃ෩෪
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ රාජවිද්යාරාජගුහ්යයෝගෝ නාම නවමෝධ්යායඃ ෯

අධ්යාය ෧෦  •  විභූතියෝග
දශමෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
භූය ඒව මහාබාහෝ ශෘණු මේ පරමං වචඃ
යත්තේහං ප්රීයමාණාය වක්ෂ්යාමි හිතකාම්යයා෧
න මේ විදුඃ සුරගණාඃ ප්රභවං න මහර්ෂයඃ
අහමාදිර්හි දේවානාං මහර්ෂීණාං ච සර්වශඃ෨
යෝ මාමජමනාදිං ච වේත්ති ලෝකමහේශ්වරම්
අසංමූඪඃ ස මර්ත්යේෂු සර්වපාපෛඃ ප්රමුච්යතේ෩
බුද්ධිර්ඥ්ඤානමසංමෝහඃ ක්ෂමා සත්යං දමඃ ශමඃ
සුඛං දුඃඛං භවෝභාවෝ භයං චාභයමේව ච෪
අහිංසා සමතා තුෂ්ටිස්තපෝ දානං යශෝයශඃ
භවන්ති භාවා භූතානාං මත්ත ඒව පෘථග්විධාඃ෫
මහර්ෂයඃ සප්ත පූර්වේ චත්වාරෝ මනවස්තථා
මද්භාවා මානසා ජාතා යේෂාං ලෝක ඉමාඃ ප්රජාඃ෬
ඒතාං විභූතිං යෝගං ච මම යෝ වේත්ති තත්ත්වතඃ
සෝවිකම්පේන යෝගේන යුජ්යතේ නාත්ර සංශයඃ෭
අහං සර්වස්ය ප්රභවෝ මත්තඃ සර්වං ප්රවර්තතේ
ඉති මත්වා භජන්තේ මාං බුධා භාවසමන්විතාඃ෮
මච්චිත්තා මද්ගතප්රාණා බෝධයන්තඃ පරස්පරම්
කථයන්තශ්ච මාං නිත්යං තුෂ්යන්ති ච රමන්ති ච෯
තේෂාං සතතයුක්තානාං භජතාං ප්රීතිපූර්වකම්
දදාමි බුද්ධියෝගං තං යේන මාමුපයාන්ති තේ෧෦
තේෂාමේවානුකම්පාර්ථමහමඥ්ඤානජං තමඃ
නාශයාම්යාත්මභාවස්ථෝ ඥ්ඤානදීපේන භාස්වතා෧෧
අර්ජුන උවාච
පරං බ්රහ්ම පරං ධාම පවිත්රං පරමං භවාන්
පුරුෂං ශාශ්වතං දිව්යමාදිදේවමජං විභුම්෧෨
ආහුස්ත්වාමෘෂයඃ සර්වේ දේවර්ෂිර්නාරදස්තථා
අසිතෝ දේවලෝ ව්යාසඃ ස්වයං චෛව බ්රවීෂි මේ෧෩
සර්වමේතදෘතං මන්යේ යන්මාං වදසි කේශව
න හි තේ භගවන්ව්යක්තිං විදුර්දේවා න දානවාඃ෧෪
ස්වයමේවාත්මනාත්මානං වේත්ථ ත්වං පුරුෂෝත්තම
භූතභාවන භූතේශ දේවදේව ජගත්පතේ෧෫
වක්තුමර්හස්යශේෂේණ දිව්යා හ්යාත්මවිභූතයඃ
යාභිර්විභූතිභිර්ලෝකානිමාංස්ත්වං ව්යාප්ය තිෂ්ඨසි෧෬
කථං විද්යාමහං යෝගිංස්ත්වාං සදා පරිචින්තයන්
කේෂු කේෂු ච භාවේෂු චින්ත්යෝසි භගවන්මයා෧෭
විස්තරේණාත්මනෝ යෝගං විභූතිං ච ජනාර්දන
භූයඃ කථය තෘප්තිර්හි ශෘණ්වතෝ නාස්ති මේමෘතම්෧෮
ශ්රීභගවානුවාච
හන්ත තේ කථයිෂ්යාමි දිව්යා හ්යාත්මවිභූතයඃ
ප්රාධාන්යතඃ කුරුශ්රේෂ්ඨ නාස්ත්යන්තෝ විස්තරස්ය මේ෧෯
අහමාත්මා ගුඩාකේශ සර්වභූතාශයස්ථිතඃ
අහමාදිශ්ච මධ්යං ච භූතානාමන්ත ඒව ච෨෦
ආදිත්යානාමහං විෂ්ණුර්ජ්යෝතිෂාං රවිරංශුමාන්
මරීචිර්මරුතාමස්මි නක්ෂත්රාණාමහං ශශී෨෧
වේදානාං සාමවේදෝස්මි දේවානාමස්මි වාසවඃ
ඉඳ්ද්රියාණාං මනශ්චාස්මි භූතානාමස්මි චේතනා෨෨
රුද්රාණාං ශංකරශ්චාස්මි විත්තේශෝ යක්ෂරක්ෂසාම්
වසූනාං පාවකශ්චාස්මි මේරුඃ ශිඛරිණාමහම්෨෩
පුරෝධසාං ච මුඛ්යං මාං විද්ධි පාර්ථ බෘහස්පතිම්
සේනානීනාමහං ස්කඳ්දඃ සරසාමස්මි සාගරඃ෨෪
මහර්ෂීණාං භෘගුරහං ගිරාමස්ම්යේකමක්ෂරම්
යඥ්ඤානාං ජපයඥ්ඤෝස්මි ස්ථාවරාණාං හිමාලයඃ෨෫
අශ්වත්ථඃ සර්වවෘක්ෂාණාං දේවර්ෂීණාං ච නාරදඃ
ගන්ධර්වාණාං චිත්රරථඃ සිද්ධානාං කපිලෝ මුනිඃ෨෬
උච්චෛඃශ්රවසමශ්වානාං විද්ධි මාමමෘතෝද්භවම්
ඓරාවතං ගජේඳ්ද්රාණාං නරාණාං ච නරාධිපම්෨෭
ආයුධානාමහං වජ්රං ධේනූනාමස්මි කාමධුක්
ප්රජනශ්චාස්මි කඳ්දර්පඃ සර්පාණාමස්මි වාසුකිඃ෨෮
අනන්තශ්චාස්මි නාගානාං වරුණෝ යාදසාමහම්
පිතෲණාමර්යමා චාස්මි යමඃ සංයමතාමහම්෨෯
ප්රහ්ලාදශ්චාස්මි දෛත්යානාං කාලඃ කලයතාමහම්
මෘගාණාං ච මෘගේඳ්ද්රෝහං වෛනතේයශ්ච පක්ෂිණාම්෩෦
පවනඃ පවතාමස්මි රාමඃ ශස්ත්රභෘතාමහම්
ඣෂාණාං මකරශ්චාස්මි ස්රෝතසාමස්මි ජාහ්නවී෩෧
සර්ගාණාමාදිරන්තශ්ච මධ්යං චෛවාහමර්ජුන
අධ්යාත්මවිද්යා විද්යානාං වාදඃ ප්රවදතාමහම්෩෨
අක්ෂරාණාමකාරෝස්මි ද්වඳ්ද්වඃ සාමාසිකස්ය ච
අහමේවාක්ෂයඃ කාලෝ ධාතාහං විශ්වතෝමුඛඃ෩෩
මෘත්යුඃ සර්වහරශ්චාහමුද්භවශ්ච භවිෂ්යතාම්
කීර්තිඃ ශ්රීර්වාක්ච නාරීණාං ස්මෘතිර්මේධා ධෘතිඃ ක්ෂමා෩෪
බෘහත්සාම තථා සාම්නාං ගායත්රී ඡඳ්දසාමහම්
මාසානාං මාර්ගශීර්ෂෝහමෘතූනාං කුසුමාකරඃ෩෫
ද්යූතං ඡලයතාමස්මි තේජස්තේජස්විනාමහම්
ජයෝස්මි ව්යවසායෝස්මි සත්ත්වං සත්ත්වවතාමහම්෩෬
වෘෂ්ණීනාං වාසුදේවෝස්මි පාඬ්ඩවානාං ධනංජයඃ
මුනීනාමප්යහං ව්යාසඃ කවීනාමුශනා කවිඃ෩෭
දඬ්ඩෝ දමයතාමස්මි නීතිරස්මි ජිගීෂතාම්
මෞනං චෛවාස්මි ගුහ්යානාං ඥ්ඤානං ඥ්ඤානවතාමහම්෩෮
යච්චාපි සර්වභූතානාං බීජං තදහමර්ජුන
න තදස්ති විනා යත්ස්යාන්මයා භූතං චරාචරම්෩෯
නාන්තෝස්ති මම දිව්යානාං විභූතීනාං පරංතප
ඒෂ තූද්දේශතඃ ප්රෝක්තෝ විභූතේර්විස්තරෝ මයා෪෦
යද්යද්විභූතිමත්සත්ත්වං ශ්රීමදූර්ජිතමේව වා
තත්තදේවාවගච්ඡ ත්වං මම තේජෝංශසංභවම්෪෧
අථවා බහුනෛතේන කිං ඥ්ඤාතේන තවාර්ජුන
විෂ්ටභ්යාහමිදං කෘත්ස්නමේකාංශේන ස්ථිතෝ ජගත්෪෨
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ විභූතියෝගෝ නාම දශමෝධ්යායඃ ෧෦

අධ්යාය ෧෧  •  විශ්වරූපදර්ශනයෝග
ඒකාදශෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
මදනුග්රහාය පරමං ගුහ්යමධ්යාත්මසංඥ්ඤිතම්
යත්ත්වයෝක්තං වචස්තේන මෝහෝයං විගතෝ මම෧
භවාප්යයෞ හි භූතානාං ශ්රුතෞ විස්තරශෝ මයා
ත්වත්තඃ කමලපත්රාක්ෂ මාහාත්ම්යමපි චාව්යයම්෨
ඒවමේතද්යථාත්ථ ත්වමාත්මානං පරමේශ්වර
ද්රෂ්ටුමිච්ඡාමි තේ රූපමෛශ්වරං පුරුෂෝත්තම෩
මන්යසේ යදි තච්ඡක්යං මයා ද්රෂ්ටුමිති ප්රභෝ
යෝගේශ්වර තතෝ මේ ත්වං දර්ශයාත්මානමව්යයම්෪
ශ්රීභගවානුවාච
පශ්ය මේ පාර්ථ රූපාණි ශතශෝථ සහස්රශඃ
නානාවිධානි දිව්යානි නානාවර්ණාකෘතීනි ච෫
පශ්යාදිත්යාන්වසූන්රුද්රානශ්විනෞ මරුතස්තථා
බහූන්යදෘෂ්ටපූර්වාණි පශ්යාශ්චර්යාණි භාරත෬
ඉහෛකස්ථං ජගත්කෘත්ස්නං පශ්යාද්ය සචරාචරම්
මම දේහේ ගුඩාකේශ යච්චාන්යද්ද්රෂ්ටුමිච්ඡසි෭
න තු මාං ශක්යසේ ද්රෂ්ටුමනේනෛව ස්වචක්ෂුෂා
දිව්යං දදාමි තේ චක්ෂුඃ පශ්ය මේ යෝගමෛශ්වරම්෮
සංජය උවාච
ඒවමුක්ත්වා තතෝ රාජන්මහායෝගේශ්වරෝ හරිඃ
දර්ශයාමාස පාර්ථාය පරමං රූපමෛශ්වරම්෯
අනේකවක්ත්රනයනමනේකාද්භුතදර්ශනම්
අනේකදිව්යාභරණං දිව්යානේකෝද්යතායුධම්෧෦
දිව්යමාල්යාඹ්බරධරං දිව්යගන්ධානුලේපනම්
සර්වාශ්චර්යමයං දේවමනන්තං විශ්වතෝමුඛම්෧෧
දිවි සූර්යසහස්රස්ය භවේද්යුගපදුත්ථිතා
යදි භාඃ සදෘශී සා ස්යාද්භාසස්තස්ය මහාත්මනඃ෧෨
තත්රෛකස්ථං ජගත්කෘත්ස්නං ප්රවිභක්තමනේකධා
අපශ්යද්දේවදේවස්ය ශරීරේ පාඬ්ඩවස්තදා෧෩
තතඃ ස විස්මයාවිෂ්ටෝ හෘෂ්ටරෝමා ධනංජයඃ
ප්රණම්ය ශිරසා දේවං කෘතාඦ්ජලිරභාෂත෧෪
අර්ජුන උවාච
පශ්යාමි දේවාංස්තව දේව දේහේ සර්වාංස්තථා භූතවිශේෂසංඝාන්
බ්රහ්මාණමීශං කමලාසනස්ථමෘෂීංශ්ච සර්වානුරගාංශ්ච දිව්යාන්෧෫
අනේකබාහූදරවක්ත්රනේත්රං පශ්යාමි ත්වාං සර්වතෝනන්තරූපම්
නාන්තං න මධ්යං න පුනස්තවාදිං පශ්යාමි විශ්වේශ්වර විශ්වරූප෧෬
කිරීටිනං ගදිනං චක්රිණං ච තේජෝරාශිං සර්වතෝ දීප්තිමන්තම්
පශ්යාමි ත්වාං දුර්නිරීක්ෂ්යං සමන්තාද්දීප්තානලාර්කද්යුතිමප්රමේයම්෧෭
ත්වමක්ෂරං පරමං වේදිතව්යං ත්වමස්ය විශ්වස්ය පරං නිධානම්
ත්වමව්යයඃ ශාශ්වතධර්මගෝප්තා සනාතනස්ත්වං පුරුෂෝ මතෝ මේ෧෮
අනාදිමධ්යාන්තමනන්තවීර්යමනන්තබාහුං ශශිසූර්යනේත්රම්
පශ්යාමි ත්වාං දීප්තහුතාශවක්ත්රං ස්වතේජසා විශ්වමිදං තපන්තම්෧෯
ද්යාවාපෘථිව්යෝරිදමන්තරං හි ව්යාප්තං ත්වයෛකේන දිශශ්ච සර්වාඃ
දෘෂ්ට්වාද්භුතං රූපමුග්රං තවේදං ලෝකත්රයං ප්රව්යථිතං මහාත්මන්෨෦
අමී හි ත්වාං සුරසඞ්ඝා විශන්ති කේචිද්භීතාඃ ප්රාඦ්ජලයෝ ගෘණන්ති
ස්වස්තීත්යුක්ත්වා මහර්ෂිසිද්ධසංඝාඃ ස්තුවන්ති ත්වාං ස්තුතිභිඃ පුෂ්කලාභිඃ෨෧
රුද්රාදිත්යා වසවෝ යේ ච සාධ්යා විශ්වේශ්විනෞ මරුතශ්චෝෂ්මපාශ්ච
ගන්ධර්වයක්ෂාසුරසිද්ධසංඝා වීක්ෂන්තේ ත්වාං විස්මිතාශ්චෛව සර්වේ෨෨
රූපං මහත්තේ බහුවක්ත්රනේත්රං මහාබාහෝ බහුබාහූරුපාදම්
බහූදරං බහුදංෂ්ට්රාකරාලං දෘෂ්ට්වා ලෝකාඃ ප්රව්යථිතාස්තථාහම්෨෩
නභඃස්පෘශං දීප්තමනේකවර්ණං ව්යාත්තානනං දීප්තවිශාලනේත්රම්
දෘෂ්ට්වා හි ත්වාං ප්රව්යථිතාන්තරාත්මා ධෘතිං න විඳ්දාමි ශමං ච විෂ්ණෝ෨෪
දංෂ්ට්රාකරාලානි ච තේ මුඛානි දෘෂ්ට්වෛව කාලානලසංනිභානි
දිශෝ න ජානේ න ලභේ ච ශර්ම ප්රසීද දේවේශ ජගන්නිවාස෨෫
අමී ච ත්වාං ධෘතරාෂ්ට්රස්ය පුත්රාඃ සර්වේ සහෛවාවනිපාලසංඝෛඃ
භීෂ්මෝ ද්රෝණඃ සූතපුත්රස්තථාසෞ සහාස්මදීයෛරපි යෝධමුඛ්යෛඃ෨෬
වක්ත්රාණි තේ ත්වරමාණා විශන්ති දංෂ්ට්රාකරාලානි භයානකානි
කේචිද්විලග්නා දශනාන්තරේෂු සංදෘශ්යන්තේ චූර්ණිතෛරුත්තමාඟ්ගෛඃ෨෭
යථා නදීනාං බහවෝඹ්බුවේගාඃ සමුද්රමේවාභිමුඛා ද්රවන්ති
තථා තවාමී නරලෝකවීරා විශන්ති වක්ත්රාණ්යභිවිජ්වලන්ති෨෮
යථා ප්රදීප්තං ජ්වලනං පතංගා විශන්ති නාශාය සමෘද්ධවේගාඃ
තථෛව නාශාය විශන්ති ලෝකාස්තවාපි වක්ත්රාණි සමෘද්ධවේගාඃ෨෯
ලේලිහ්යසේ ග්රසමානඃ සමන්තාල්ලෝකාන්සමග්රාන්වදනෛර්ජ්වලද්භිඃ
තේජෝභිරාපූර්ය ජගත්සමග්රං භාසස්තවෝග්රාඃ ප්රතපන්ති විෂ්ණෝ෩෦
ආඛ්යාහි මේ කෝ භවානුග්රරූපෝ නමෝස්තු තේ දේවවර ප්රසීද
විඥ්ඤාතුමිච්ඡාමි භවන්තමාද්යං න හි ප්රජානාමි තව ප්රවෘත්තිම්෩෧
ශ්රීභගවානුවාච
කාලෝස්මි ලෝකක්ෂයකෘත්ප්රවෘද්ධෝ ලෝකාන්සමාහර්තුමිහ ප්රවෘත්තඃ
ඍතේපි ත්වාං න භවිෂ්යන්ති සර්වේ යේවස්ථිතාඃ ප්රත්යනීකේෂු යෝධාඃ෩෨
තස්මාත්ත්වමුත්තිෂ්ඨ යශෝ ලභස්ව ජිත්වා ශත්රූන්භුඞ්ක්ෂ්ව රාජ්යං සමෘද්ධම්
මයෛවෛතේ නිහතාඃ පූර්වමේව නිමිත්තමාත්රං භව සව්යසාචින්෩෩
ද්රෝණං ච භීෂ්මං ච ජයද්රථං ච කර්ණං තථාන්යානපි යෝධවීරාන්
මයා හතාංස්ත්වං ජහි මා ව්යථිෂ්ඨා යුධ්යස්ව ජේතාසි රණේ සපත්නාන්෩෪
සංජය උවාච
ඒතච්ඡ්රුත්වා වචනං කේශවස්ය කෘතාඦ්ජලිර්වේපමානඃ කිරීටී
නමස්කෘත්වා භූය ඒවාහ කෘෂ්ණං සගද්ගදං භීතභීතඃ ප්රණම්ය෩෫
අර්ජුන උවාච
ස්ථානේ හෘෂීකේශ තව ප්රකීර්ත්යා ජගත්ප්රහෘෂ්යත්යනුරජ්යතේ ච
රක්ෂාංසි භීතානි දිශෝ ද්රවන්ති සර්වේ නමස්යන්ති ච සිද්ධසංඝාඃ෩෬
කස්මාච්ච තේ න නමේරන්මහාත්මන්ගරීයසේ බ්රහ්මණෝප්යාදිකර්ත්රේ
අනන්ත දේවේශ ජගන්නිවාස ත්වමක්ෂරං සදසත්තත්පරං යත්෩෭
ත්වමාදිදේවඃ පුරුෂඃ පුරාණස්ත්වමස්ය විශ්වස්ය පරං නිධානම්
වේත්තාසි වේද්යං ච පරං ච ධාම ත්වයා තතං විශ්වමනන්තරූප෩෮
වායුර්යමෝග්නිර්වරුණඃ ශශාඞ්කඃ ප්රජාපතිස්ත්වං ප්රපිතාමහශ්ච
නමෝ නමස්තේස්තු සහස්රකෘත්වඃ පුනශ්ච භූයෝපි නමෝ නමස්තේ෩෯
නමඃ පුරස්තාදථ පෘෂ්ඨතස්තේ නමෝස්තු තේ සර්වත ඒව සර්ව
අනන්තවීර්යාමිතවික්රමස්ත්වං සර්වං සමාප්නෝෂි තතෝසි සර්වඃ෪෦
සඛේති මත්වා ප්රසභං යදුක්තං හේ කෘෂ්ණ හේ යාදව හේ සඛේති
අජානතා මහිමානං තවේදං මයා ප්රමාදාත්ප්රණයේන වාපි෪෧
යච්චාවහාසාර්ථමසත්කෘතෝසි විහාරශය්යාසනභෝජනේෂු
ඒකෝථවාප්යච්යුත තත්සමක්ෂං තත්ක්ෂාමයේ ත්වාමහමප්රමේයම්෪෨
පිතාසි ලෝකස්ය චරාචරස්ය ත්වමස්ය පූජ්යශ්ච ගුරුර්ගරීයාන්
න ත්වත්සමෝස්ත්යභ්යධිකඃ කුතෝන්යෝ ලෝකත්රයේප්යප්රතිමප්රභාව෪෩
තස්මාත්ප්රණම්ය ප්රණිධාය කායං ප්රසාදයේ ත්වාමහමීශමීඩ්යම්
පිතේව පුත්රස්ය සඛේව සඛ්යුඃ ප්රියඃ ප්රියායාර්හසි දේව සෝඪුම්෪෪
අදෘෂ්ටපූර්වං හෘෂිතෝස්මි දෘෂ්ට්වා භයේන ච ප්රව්යථිතං මනෝ මේ
තදේව මේ දර්ශය දේවරූපං ප්රසීද දේවේශ ජගන්නිවාස෪෫
කිරීටිනං ගදිනං චක්රහස්තමිච්ඡාමි ත්වාං ද්රෂ්ටුමහං තථෛව
තේනෛව රූපේණ චතුර්භුජේන සහස්රබාහෝ භව විශ්වමූර්තේ෪෬
ශ්රීභගවානුවාච
මයා ප්රසන්නේන තවාර්ජුනේදං රූපං පරං දර්ශිතමාත්මයෝගාත්
තේජෝමයං විශ්වමනන්තමාද්යං යන්මේ ත්වදන්යේන න දෘෂ්ටපූර්වම්෪෭
න වේදයඥ්ඤාධ්යයනෛර්න දානෛර්න ච ක්රියාභිර්න තපෝභිරුග්රෛඃ
ඒවංරූපඃ ශක්ය අහං නෘලෝකේ ද්රෂ්ටුං ත්වදන්යේන කුරුප්රවීර෪෮
මා තේ ව්යථා මා ච විමූඪභාවෝ දෘෂ්ට්වා රූපං ඝෝරමීදෘඞ්මමේදම්
ව්යපේතභීඃ ප්රීතමනාඃ පුනස්ත්වං තදේව මේ රූපමිදං ප්රපශ්ය෪෯
සංජය උවාච
ඉත්යර්ජුනං වාසුදේවස්තථෝක්ත්වා ස්වකං රූපං දර්ශයාමාස භූයඃ
ආශ්වාසයාමාස ච භීතමේනං භූත්වා පුනඃ සෞම්යවපුර්මහාත්මා෫෦
අර්ජුන උවාච
දෘෂ්ට්වේදං මානුෂං රූපං තව සෞම්යං ජනාර්දන
ඉදානීමස්මි සංවෘත්තඃ සචේතාඃ ප්රකෘතිං ගතඃ෫෧
ශ්රීභගවානුවාච
සුදුර්දර්ශමිදං රූපං දෘෂ්ටවානසි යන්මම
දේවා අප්යස්ය රූපස්ය නිත්යං දර්ශනකාඞ්ක්ෂිණඃ෫෨
නාහං වේදෛර්න තපසා න දානේන න චේජ්යයා
ශක්ය ඒවංවිධෝ ද්රෂ්ටුං දෘෂ්ටවානසි මාං යථා෫෩
භක්ත්යා ත්වනන්යයා ශක්ය අහමේවංවිධෝර්ජුන
ඥ්ඤාතුං ද්රෂ්ටුං ච තත්ත්වේන ප්රවේෂ්ටුං ච පරංතප෫෪
මත්කර්මකෘන්මත්පරමෝ මද්භක්තඃ සඟ්ගවර්ජිතඃ
නිර්වෛරඃ සර්වභූතේෂු යඃ ස මාමේති පාඬ්ඩව෫෫
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ විශ්වරූපදර්ශනයෝගෝ නාමෛකාදශෝධ්යායඃ ෧෧

අධ්යාය ෧෨  •  භක්තියෝග
ද්වාදශෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
ඒවං සතතයුක්තා යේ භක්තාස්ත්වාං පර්යුපාසතේ
යේ චාප්යක්ෂරමව්යක්තං තේෂාං කේ යෝගවිත්තමාඃ෧
ශ්රීභගවානුවාච
මය්යාවේශ්ය මනෝ යේ මාං නිත්යයුක්තා උපාසතේ
ශ්රද්ධයා පරයෝපේතාස්තේ මේ යුක්තතමා මතාඃ෨
යේ ත්වක්ෂරමනිර්දේශ්යමව්යක්තං පර්යුපාසතේ
සර්වත්රගමචින්ත්යං ච කූටස්ථමචලං ධ්රුවම්෩
සංනියම්යේඳ්ද්රියග්රාමං සර්වත්ර සමබුද්ධයඃ
තේ ප්රාප්නුවන්ති මාමේව සර්වභූතහිතේ රතාඃ෪
ක්ලේශෝධිකතරස්තේෂාමව්යක්තාසක්තචේතසාම්
අව්යක්තා හි ගතිර්දුඃඛං දේහවද්භිරවාප්යතේ෫
යේ තු සර්වාණි කර්මාණි මයි සංන්යස්ය මත්පරාඃ
අනන්යේනෛව යෝගේන මාං ධ්යායන්ත උපාසතේ෬
තේෂාමහං සමුද්ධර්තා මෘත්යුසංසාරසාගරාත්
භවාමින චිරාත්පාර්ථ මය්යාවේශිතචේතසාම්෭
මය්යේව මන ආධත්ස්ව මයි බුද්ධිං නිවේශය
නිවසිෂ්යසි මය්යේව අත ඌර්ධ්වං න සංශයඃ෮
අථ චිත්තං සමාධාතුං න ශක්නෝෂි මයි ස්ථිරම්
අභ්යාසයෝගේන තතෝ මාමිච්ඡාප්තුං ධනංජය෯
අභ්යාසේප්යසමර්ථෝසි මත්කර්මපරමෝ භව
මදර්ථමපි කර්මාණි කුර්වන්සිද්ධිමවාප්ස්යසි෧෦
අථෛතදප්යශක්තෝසි කර්තුං මද්යෝගමාශ්රිතඃ
සර්වකර්මඵලත්යාගං තතඃ කුරු යතාත්මවාන්෧෧
ශ්රේයෝ හි ඥ්ඤානමභ්යාසාජ්ඥ්ඤානාද්ධ්යානං විශිෂ්යතේ
ධ්යානාත්කර්මඵලත්යාගස්ත්යාගාච්ඡාන්තිරනන්තරම්෧෨
අද්වේෂ්ටා සර්වභූතානාං මෛත්රඃ කරුණ ඒව ච
නිර්මමෝ නිරහංකාරඃ සමදුඃඛසුඛඃ ක්ෂමී෧෩
සංතුෂ්ටඃ සතතං යෝගී යතාත්මා දෘඪනිශ්චයඃ
මය්යර්පිතමනෝබුද්ධිර්යෝ මද්භක්තඃ ස මේ ප්රියඃ෧෪
යස්මාන්නෝද්විජතේ ලෝකෝ ලෝකාන්නෝද්විජතේ ච යඃ
හර්ෂාමර්ෂභයෝද්වේගෛර්මුක්තෝ යඃ ස ච මේ ප්රියඃ෧෫
අනපේක්ෂඃ ශුචිර්දක්ෂ උදාසීනෝ ගතව්යථඃ
සර්වාරම්භපරිත්යාගී යෝ මද්භක්තඃ ස මේ ප්රියඃ෧෬
යෝ න හෘෂ්යති න ද්වේෂ්ටි න ශෝචති න කාඞ්ක්ෂති
ශුභාශුභපරිත්යාගී භක්තිමාන්යඃ ස මේ ප්රියඃ෧෭
සමඃ ශත්රෞ ච මිත්රේ ච තථා මානාපමානයෝඃ
ශීතෝෂ්ණසුඛදුඃඛේෂු සමඃ සඟ්ගවිවර්ජිතඃ෧෮
තුල්යනිඳ්දාස්තුතිර්මෞනී සංතුෂ්ටෝ යේන කේනචිත්
අනිකේතඃ ස්ථිරමතිර්භක්තිමාන්මේ ප්රියෝ නරඃ෧෯
යේ තු ධර්ම්යාමෘතමිදං යථෝක්තං පර්යුපාසතේ
ශ්රද්දධානා මත්පරමා භක්තාස්තේතීව මේ ප්රියාඃ෨෦
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ භක්තියෝගෝ නාම ද්වාදශෝධ්යායඃ ෧෨

අධ්යාය ෧෩  •  ක්ෂේත්රක්ෂේත්රඥ්ඤවිභාගයෝග
ත්රයෝදශෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
ඉදං ශරීරං කෞන්තේය ක්ෂේත්රමිත්යභිධීයතේ
ඒතද්යෝ වේත්ති තං ප්රාහුඃ ක්ෂේත්රඥ්ඤ ඉති තද්විදඃ෧
ක්ෂේත්රඥ්ඤං චාපි මාං විද්ධි සර්වක්ෂේත්රේෂු භාරත
ක්ෂේත්රක්ෂේත්රඥ්ඤයෝර්ඥ්ඤානං යත්තජ්ඥ්ඤානං මතං මම෨
තත්ක්ෂේත්රං යච්ච යාදෘක්ච යද්විකාරි යතශ්ච යත්
ස ච යෝ යත්ප්රභාවශ්ච තත්සමාසේන මේ ශෘණු෩
ඍෂිභිර්බහුධා ගීතං ඡඳ්දෝභිර්විවිධෛඃ පෘථක්
බ්රහ්මසූත්රපදෛශ්චෛව හේතුමද්භිර්විනිශ්චිතෛඃ෪
මහාභූතාන්යහංකාරෝ බුද්ධිරව්යක්තමේව ච
ඉඳ්ද්රියාණි දශෛකං ච පඤ්ච චේඳ්ද්රියගෝචරාඃ෫
ඉච්ඡා ද්වේෂඃ සුඛං දුඃඛං සංඝාතශ්චේතනා ධෘතිඃ
ඒතත්ක්ෂේත්රං සමාසේන සවිකාරමුදාහෘතම්෬
අමානිත්වමදම්භිත්වමහිංසා ක්ෂාන්තිරාර්ජවම්
ආචාර්යෝපාසනං ශෞචං ස්ථෛර්යමාත්මවිනිග්රහඃ෭
ඉඳ්ද්රියාර්ථේෂු වෛරාග්යමනහංකාර ඒව ච
ජන්මමෘත්යුජරාව්යාධිදුඃඛදෝෂානුදර්ශනම්෮
අසක්තිරනභිෂ්වඟ්ගඃ පුත්රදාරගෘහාදිෂු
නිත්යං ච සමචිත්තත්වමිෂ්ටානිෂ්ටෝපපත්තිෂු෯
මයි චානන්යයෝගේන භක්තිරව්යභිචාරිණී
විවික්තදේශසේවිත්වමරතිර්ජනසංසදි෧෦
අධ්යාත්මඥ්ඤානනිත්යත්වං තත්ත්වඥ්ඤානාර්ථදර්ශනම්
ඒතජ්ඥ්ඤානමිති ප්රෝක්තමඥ්ඤානං යදතෝන්යථා෧෧
ඥ්ඤේයං යත්තත්ප්රවක්ෂ්යාමි යජ්ඥ්ඤාත්වාමෘතමශ්නුතේ
අනාදිමත්පරං බ්රහ්ම න සත්තන්නාසදුච්යතේ෧෨
සර්වතඃපාණිපාදං තත්සර්වතෝක්ෂිශිරෝමුඛම්
සර්වතඃශ්රුතිමල්ලෝකේ සර්වමාවෘත්ය තිෂ්ඨති෧෩
සර්වේඳ්ද්රියගුණාභාසං සර්වේඳ්ද්රියවිවර්ජිතම්
අසක්තං සර්වභෘච්චෛව නිර්ගුණං ගුණභෝක්තෘ ච෧෪
බහිරන්තශ්ච භූතානාමචරං චරමේව ච
සූක්ෂ්මත්වාත්තදවිඥ්ඤේයං දූරස්ථං චාන්තිකේ ච තත්෧෫
අවිභක්තං ච භූතේෂු විභක්තමිව ච ස්ථිතම්
භූතභර්තෘ ච තජ්ඥ්ඤේයං ග්රසිෂ්ණු ප්රභවිෂ්ණු ච෧෬
ජ්යෝතිෂාමපි තජ්ජ්යෝතිස්තමසඃ පරමුච්යතේ
ඥ්ඤානං ඥ්ඤේයං ඥ්ඤානගම්යං හෘදි සර්වස්ය විෂ්ඨිතම්෧෭
ඉති ක්ෂේත්රං තථා ඥ්ඤානං ඥ්ඤේයං චෝක්තං සමාසතඃ
මද්භක්ත ඒතද්විඥ්ඤාය මද්භාවායෝපපද්යතේ෧෮
ප්රකෘතිං පුරුෂං චෛව විද්ධ්යනාදි උභාවපි
විකාරාංශ්ච ගුණාංශ්චෛව විද්ධි ප්රකෘතිසංභවාන්෧෯
කාර්යකාරණකර්තෘත්වේ හේතුඃ ප්රකෘතිරුච්යතේ
පුරුෂඃ සුඛදුඃඛානාං භෝක්තෘත්වේ හේතුරුච්යතේ෨෦
පුරුෂඃ ප්රකෘතිස්ථෝ හි භුඞ්ක්තේ ප්රකෘතිජාන්ගුණාන්
කාරණං ගුණසඟ්ගෝස්ය සදසද්යෝනිජන්මසු෨෧
උපද්රෂ්ටානුමන්තා ච භර්තා භෝක්තා මහේශ්වරඃ
පරමාත්මේති චාප්යුක්තෝ දේහේස්මින්පුරුෂඃ පරඃ෨෨
ය ඒවං වේත්ති පුරුෂං ප්රකෘතිං ච ගුණෛඃ සහ
සර්වථා වර්තමානෝපි න ස භූයෝභිජායතේ෨෩
ධ්යානේනාත්මනි පශ්යන්ති කේචිදාත්මානමාත්මනා
අන්යේ සාංඛ්යේන යෝගේන කර්මයෝගේන චාපරේ෨෪
අන්යේ ත්වේවමජානන්තඃ ශ්රුත්වාන්යේභ්ය උපාසතේ
තේපි චාතිතරන්ත්යේව මෘත්යුං ශ්රුතිපරායණාඃ෨෫
යාවත්සංජායතේ කිංචිත්සත්ත්වං ස්ථාවරජඟ්ගමම්
ක්ෂේත්රක්ෂේත්රඥ්ඤසංයෝගාත්තද්විද්ධි භරතර්ෂභ෨෬
සමං සර්වේෂු භූතේෂු තිෂ්ඨන්තං පරමේශ්වරම්
විනශ්යත්ස්වවිනශ්යන්තං යඃ පශ්යති ස පශ්යති෨෭
සමං පශ්යන්හි සර්වත්ර සමවස්ථිතමීශ්වරම්
න හිනස්ත්යාත්මනාත්මානං තතෝ යාති පරාං ගතිම්෨෮
ප්රකෘත්යෛව ච කර්මාණි ක්රියමාණානි සර්වශඃ
යඃ පශ්යති තථාත්මානමකර්තාරං ස පශ්යති෨෯
යදා භූතපෘථග්භාවමේකස්ථමනුපශ්යති
තත ඒව ච විස්තාරං බ්රහ්ම සංපද්යතේ තදා෩෦
අනාදිත්වාන්නිර්ගුණත්වාත්පරමාත්මායමව්යයඃ
ශරීරස්ථෝපි කෞන්තේය න කරෝති න ලිප්යතේ෩෧
යථා සර්වගතං සෞක්ෂ්ම්යාදාකාශං නෝපලිප්යතේ
සර්වත්රාවස්ථිතෝ දේහේ තථාත්මා නෝපලිප්යතේ෩෨
යථා ප්රකාශයත්යේකඃ කෘත්ස්නං ලෝකමිමං රවිඃ
ක්ෂේත්රං ක්ෂේත්රී තථා කෘත්ස්නං ප්රකාශයති භාරත෩෩
ක්ෂේත්රක්ෂේත්රඥ්ඤයෝරේවමන්තරං ඥ්ඤානචක්ෂුෂා
භූතප්රකෘතිමෝක්ෂං ච යේ විදුර්යාන්ති තේ පරම්෩෪
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ ක්ෂේත්රක්ෂේත්රඥ්ඤවිභාගයෝගෝ නාම ත්රයෝදශෝධ්යායඃ ෧෩

අධ්යාය ෧෪  •  ගුණත්රයවිභාගයෝග
චතුර්දශෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
පරං භූයඃ ප්රවක්ෂ්යාමි ඥ්ඤානානාං ඥ්ඤානමුත්තමම්
යජ්ඥ්ඤාත්වා මුනයඃ සර්වේ පරාං සිද්ධිමිතෝ ගතාඃ෧
ඉදං ඥ්ඤානමුපාශ්රිත්ය මම සාධර්ම්යමාගතාඃ
සර්ගේපි නෝපජායන්තේ ප්රලයේ න ව්යථන්ති ච෨
මම යෝනිර්මහද්බ්රහ්ම තස්මින්ගර්භං දධාම්යහම්
සංභවඃ සර්වභූතානාං තතෝ භවති භාරත෩
සර්වයෝනිෂු කෞන්තේය මූර්තයඃ සංභවන්ති යාඃ
තාසාං බ්රහ්ම මහද්යෝනිරහං බීජප්රදඃ පිතා෪
සත්ත්වං රජස්තම ඉති ගුණාඃ ප්රකෘතිසංභවාඃ
නිබධ්නන්ති මහාබාහෝ දේහේ දේහිනමව්යයම්෫
තත්ර සත්ත්වං නිර්මලත්වාත්ප්රකාශකමනාමයම්
සුඛසඟ්ගේන බධ්නාති ඥ්ඤානසඟ්ගේන චානඝ෬
රජෝ රාගාත්මකං විද්ධි තෘෂ්ණාසඟ්ගසමුද්භවම්
තන්නිබධ්නාති කෞන්තේය කර්මසඟ්ගේන දේහිනම්෭
තමස්ත්වඥ්ඤානජං විද්ධි මෝහනං සර්වදේහිනාම්
ප්රමාදාලස්යනිද්රාභිස්තන්නිබධ්නාති භාරත෮
සත්ත්වං සුඛේ සංජයති රජඃ කර්මණි භාරත
ඥ්ඤානමාවෘත්ය තු තමඃ ප්රමාදේ සංජයත්යුත෯
රජස්තමශ්චාභිභූය සත්ත්වං භවති භාරත
රජඃ සත්ත්වං තමශ්චෛව තමඃ සත්ත්වං රජස්තථා෧෦
සර්වද්වාරේෂු දේහේස්මින්ප්රකාශ උපජායතේ
ඥ්ඤානං යදා තදා විද්යාද්විවෘද්ධං සත්ත්වමිත්යුත෧෧
ලෝභඃ ප්රවෘත්තිරාරම්භඃ කර්මණාමශමඃ ස්පෘහා
රජස්යේතානි ජායන්තේ විවෘද්ධේ භරතර්ෂභ෧෨
අප්රකාශෝප්රවෘත්තිශ්ච ප්රමාදෝ මෝහ ඒව ච
තමස්යේතානි ජායන්තේ විවෘද්ධේ කුරුනඳ්දන෧෩
යදා සත්ත්වේ ප්රවෘද්ධේ තු ප්රලයං යාති දේහභෘත්
තදෝත්තමවිදාං ලෝකානමලාන්ප්රතිපද්යතේ෧෪
රජසි ප්රලයං ගත්වා කර්මසඟ්ගිෂු ජායතේ
තථා ප්රලීනස්තමසි මූඪයෝනිෂු ජායතේ෧෫
කර්මණඃ සුකෘතස්යාහුඃ සාත්ත්විකං නිර්මලං ඵලම්
රජසස්තු ඵලං දුඃඛමඥ්ඤානං තමසඃ ඵලම්෧෬
සත්ත්වාත්සංජායතේ ඥ්ඤානං රජසෝ ලෝභ ඒව ච
ප්රමාදමෝහෞ තමසෝ භවතෝඥ්ඤානමේව ච෧෭
ඌර්ධ්වං ගච්ඡන්ති සත්ත්වස්ථා මධ්යේ තිෂ්ඨන්ති රාජසාඃ
ජඝන්යගුණවෘත්තිස්ථා අධෝ ගච්ඡන්ති තාමසාඃ෧෮
නාන්යං ගුණේභ්යඃ කර්තාරං යදා ද්රෂ්ටානුපශ්යති
ගුණේභ්යශ්ච පරං වේත්ති මද්භාවං සෝධිගච්ඡති෧෯
ගුණානේතානතීත්ය ත්රීඳ්දේහී දේහසමුද්භවාන්
ජන්මමෘත්යුජරාදුඃඛෛර්විමුක්තෝමෘතමශ්නුතේ෨෦
අර්ජුන උවාච
කෛර්ලිඟ්ගෛස්ත්රීන්ගුණානේතානතීතෝ භවති ප්රභෝ
කිමාචාරඃ කථං චෛතාංස්ත්රීන්ගුණානතිවර්තතේ෨෧
ශ්රීභගවානුවාච
ප්රකාශං ච ප්රවෘත්තිං ච මෝහමේව ච පාඬ්ඩව
ත ද්වේෂ්ටි සංප්රවෘත්තානි න නිවෘත්තානි කාඞ්ක්ෂති෨෨
උදාසීනවදාසීනෝ ගුණෛර්යෝ න විචාල්යතේ
ගුණා වර්තන්ත ඉත්යේව යෝවතිෂ්ඨති නේඟ්ගතේ෨෩
සමදුඃඛසුඛඃ ස්වස්ථඃ සමලෝෂ්ටාශ්මකාඤ්චනඃ
තුල්යප්රියාප්රියෝ ධීරස්තුල්යනිඳ්දාත්මසංස්තුතිඃ෨෪
මානාපමානයෝස්තුල්යස්තුල්යෝ මිත්රාරිපක්ෂයෝඃ
සර්වාරම්භපරිත්යාගී ගුණාතීතඃ ස උච්යතේ෨෫
මාං ච යෝව්යභිචාරේණ භක්තියෝගේන සේවතේ
ස ගුණාන්සමතීත්යෛතාන්බ්රහ්මභූයාය කල්පතේ෨෬
බ්රහ්මණෝ හි ප්රතිෂ්ඨාහමමෘතස්යාව්යයස්ය ච
ශාශ්වතස්ය ච ධර්මස්ය සුඛස්යෛකාන්තිකස්ය ච෨෭
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ ගුණත්රයවිභාගයෝගෝ නාම චතුර්දශෝධ්යායඃ ෧෪

අධ්යාය ෧෫  •  පුරුෂෝත්තමයෝග
පඤ්චදශෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
ඌර්ධ්වමූලමධඃශාඛමශ්වත්ථං ප්රාහුරව්යයම්
ඡඳ්දාංසි යස්ය පර්ණානි යස්තං වේද ස වේදවිත්෧
අධශ්චෝර්ධ්වං ප්රසෘතාස්තස්ය ශාඛා ගුණප්රවෘද්ධා විෂයප්රවාලාඃ
අධශ්ච මූලාන්යනුසංතතානි කර්මානුබන්ධීනි මනුෂ්යලෝකේ෨
න රූපමස්යේහ තථෝපලභ්යතේ නාන්තෝ න චාදිර්න ච සංප්රතිෂ්ඨා
අශ්වත්ථමේනං සුවිරූඪමූලමසඟ්ගශස්ත්රේණ දෘඪේන ඡිත්ත්වා෩
තතඃ පදං තත්පරිමාර්ගිතව්යං යස්මින්ගතා න නිවර්තන්ති භූයඃ
තමේව චාද්යං පුරුෂං ප්රපද්යේ යතඃ ප්රවෘත්තිඃ ප්රසෘතා පුරාණී෪
නිර්මානමෝහා ජිතසඟ්ගදෝෂා අධ්යාත්මනිත්යා විනිවෘත්තකාමාඃ
ද්වඳ්ද්වෛර්විමුක්තාඃ සුඛදුඃඛසංඥ්ඤෛර්ගච්ඡන්ත්යමූඪාඃ පදමව්යයං තත්෫
න තද්භාසයතේ සූර්යෝ න ශශාඞ්කෝ න පාවකඃ
යද්ගත්වා න නිවර්තන්තේ තද්ධාම පරමං මම෬
මමෛවාංශෝ ජීවලෝකේ ජීවභූතඃ සනාතනඃ
මනඃෂෂ්ඨානීඳ්ද්රියාණි ප්රකෘතිස්ථානි කර්ෂති෭
ශරීරං යදවාප්නෝති යච්චාප්යුත්ක්රාමතීශ්වරඃ
ගෘහීත්වෛතානි සංයාති වායුර්ගන්ධානිවාශයාත්෮
ශ්රෝත්රං චක්ෂුඃ ස්පර්ශනං ච රසනං ඝ්රාණමේව ච
අධිෂ්ඨාය මනශ්චායං විෂයානුපසේවතේ෯
උත්ක්රාමන්තං ස්ථිතං වාපි භුඦ්ජානං වා ගුණාන්විතම්
විමූඪා නානුපශ්යන්ති පශ්යන්ති ඥ්ඤානචක්ෂුෂඃ෧෦
යතන්තෝ යෝගිනශ්චෛනං පශ්යන්ත්යාත්මන්යවස්ථිතම්
යතන්තෝප්යකෘතාත්මානෝ නෛනං පශ්යන්ත්යචේතසඃ෧෧
යදාදිත්යගතං තේජෝ ජගද්භාසයතේඛිලම්
යච්චඳ්ද්රමසි යච්චාග්නෞ තත්තේජෝ විද්ධි මාමකම්෧෨
ගාමාවිශ්ය ච භූතානි ධාරයාම්යහමෝජසා
පුෂ්ණාමි චෞෂධීඃ සර්වාඃ සෝමෝ භූත්වා රසාත්මකඃ෧෩
අහං වෛශ්වානරෝ භූත්වා ප්රාණිනාං දේහමාශ්රිතඃ
ප්රාණාපානසමායුක්තඃ පචාම්යන්නං චතුර්විධම්෧෪
සර්වස්ය චාහං හෘදි සන්නිවිෂ්ටෝ මත්තඃ ස්මෘතිර්ඥ්ඤානමපෝහනං ච
වේදෛශ්ච සර්වෛරහමේව වේද්යෝ වේදාන්තකෘද්වේදවිදේව චාහම්෧෫
ද්වාවිමෞ පුරුෂෞ ලෝකේ ක්ෂරශ්චාක්ෂර ඒව ච
ක්ෂරඃ සර්වාණි භූතානි කූටස්ථෝක්ෂර උච්යතේ෧෬
උත්තමඃ පුරුෂස්ත්වන්යඃ පරමාත්මේත්යුධාහෘතඃ
යෝ ලෝකත්රයමාවිශ්ය බිභර්ත්යව්යය ඊශ්වරඃ෧෭
යස්මාත්ක්ෂරමතීතෝහමක්ෂරාදපි චෝත්තමඃ
අතෝස්මි ලෝකේ වේදේ ච ප්රථිතඃ පුරුෂෝත්තමඃ෧෮
යෝ මාමේවමසංමූඪෝ ජානාති පුරුෂෝත්තමම්
ස සර්වවිද්භජති මාං සර්වභාවේන භාරත෧෯
ඉති ගුහ්යතමං ශාස්ත්රමිදමුක්තං මයානඝ
ඒතද්බුද්ධ්වා බුද්ධිමාන්ස්යාත්කෘතකෘත්යශ්ච භාරත෨෦
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ පුරුෂෝත්තමයෝගෝ නාම පඤ්චදශෝධ්යායඃ ෧෫

අධ්යාය ෧෬  •  දෛවාසුරසංපද්විභාගයෝග
ෂෝඩශෝධ්යායඃ
 
ශ්රීභගවානුවාච
අභයං සත්ත්වසංශුද්ධිර්ඥ්ඤානයෝගව්යවස්ථිතිඃ
දානං දමශ්ච යඥ්ඤශ්ච ස්වාධ්යායස්තප ආර්ජවම්෧
අහිංසා සත්යමක්රෝධස්ත්යාගඃ ශාන්තිරපෛශුනම්
දයා භූතේෂ්වලෝලුප්ත්වං මාර්දවං හ්රීරචාපලම්෨
තේජඃ ක්ෂමා ධෘතිඃ ශෞචමද්රෝහෝ නාතිමානිතා
භවන්ති සංපදං දෛවීමභිජාතස්ය භාරත෩
දම්භෝ දර්පෝභිමානශ්ච ක්රෝධඃ පාරුෂ්යමේව ච
අඥ්ඤානං චාභිජාතස්ය පාර්ථ සංපදමාසුරීම්෪
දෛවී සංපද්විමෝක්ෂාය නිබන්ධායාසුරී මතා
මා ශුචඃ සංපදං දෛවීමභිජාතෝසි පාඬ්ඩව෫
ද්වෞ භූතසර්ගෞ ලෝකේස්මිඳ්දෛව ආසුර ඒව ච
දෛවෝ විස්තරශඃ ප්රෝක්ත ආසුරං පාර්ථ මේ ශෘණු෬
ප්රවෘත්තිං ච නිවෘත්තිං ච ජනා න විදුරාසුරාඃ
න ශෞචං නාපි චාචාරෝ න සත්යං තේෂු විද්යතේ෭
අසත්යමප්රතිෂ්ඨං තේ ජගදාහුරනීශ්වරම්
අපරස්පරසංභූතං කිමන්යත්කාමහෛතුකම්෮
ඒතාං දෘෂ්ටිමවෂ්ටභ්ය නෂ්ටාත්මානෝල්පබුද්ධයඃ
ප්රභවන්ත්යුග්රකර්මාණඃ ක්ෂයාය ජගතෝහිතාඃ෯
කාමමාශ්රිත්ය දුෂ්පූරං දම්භමානමදාන්විතාඃ
මෝහාද්ගෘහීත්වාසද්ග්රාහාන්ප්රවර්තන්තේශුචිව්රතාඃ෧෦
චින්තාමපරිමේයාං ච ප්රලයාන්තාමුපාශ්රිතාඃ
කාමෝපභෝගපරමා ඒතාවදිති නිශ්චිතාඃ෧෧
ආශාපාශශතෛර්බද්ධාඃ කාමක්රෝධපරායණාඃ
ඊහන්තේ කාමභෝගාර්ථමන්යායේනාර්ථසංචයාන්෧෨
ඉදමද්ය මයා ලබ්ධමිමං ප්රාප්ස්යේ මනෝරථම්
ඉදමස්තීදමපි මේ භවිෂ්යති පුනර්ධනම්෧෩
අසෞ මයා හතඃ ශත්රුර්හනිෂ්යේ චාපරානපි
ඊශ්වරෝහමහං භෝගී සිද්ධෝහං බලවාන්සුඛී෧෪
ආඪ්යෝභිජනවානස්මි කෝන්යෝස්ති සදෘශෝ මයා
යක්ෂ්යේ දාස්යාමි මෝදිෂ්ය ඉත්යඥ්ඤානවිමෝහිතාඃ෧෫
අනේකචිත්තවිභ්රාන්තා මෝහජාලසමාවෘතාඃ
ප්රසක්තාඃ කාමභෝගේෂු පතන්ති නරකේශුචෞ෧෬
ආත්මසංභාවිතාඃ ස්තබ්ධා ධනමානමදාන්විතාඃ
යජන්තේ නාමයඥ්ඤෛස්තේ දම්භේනාවිධිපූර්වකම්෧෭
අහංකාරං බලං දර්පං කාමං ක්රෝධං ච සංශ්රිතාඃ
මාමාත්මපරදේහේෂු ප්රද්විෂන්තෝභ්යසූයකාඃ෧෮
තානහං ද්විෂතඃ ක්රූරාන්සංසාරේෂු නරාධමාන්
ක්ෂිපාම්යජස්රමශුභානාසුරීෂ්වේව යෝනිෂු෧෯
ආසුරීං යෝනිමාපන්නා මූඪා ජන්මනි ජන්මනි
මාමප්රාප්යෛව කෞන්තේය තතෝ යාන්ත්යධමාං ගතිම්෨෦
ත්රිවිධං නරකස්යේදං ද්වාරං නාශනමාත්මනඃ
කාමඃ ක්රෝධස්තථා ලෝභස්තස්මාදේතත්ත්රයං ත්යජේත්෨෧
ඒතෛර්විමුක්තඃ කෞන්තේය තමෝද්වාරෛස්ත්රිභිර්නරඃ
ආචරත්යාත්මනඃ ශ්රේයස්තතෝ යාති පරාං ගතිම්෨෨
යඃ ශාස්ත්රවිධිමුත්සෘජ්ය වර්තතේ කාමකාරතඃ
න ස සිද්ධිමවාප්නෝති න සුඛං න පරාං ගතිම්෨෩
තස්මාච්ඡාස්ත්රං ප්රමාණං තේ කාර්යාකාර්යව්යවස්ථිතෞ
ඥ්ඤාත්වා ශාස්ත්රවිධානෝක්තං කර්ම කර්තුමිහාර්හසි෨෪
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ දෛවාසුරසංපද්විභාගයෝගෝ නාම ෂෝඩශෝධ්යායඃ ෧෬

අධ්යාය ෧෭  •  ශ්රද්ධාත්රයවිභාගයෝග
සප්තදශෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
යේ ශාස්ත්රවිධිමුත්සෘජ්ය යජන්තේ ශ්රද්ධයාන්විතාඃ
තේෂාං නිෂ්ඨා තු කා කෘෂ්ණ සත්ත්වමාහෝ රජස්තමඃ෧
ශ්රීභගවානුවාච
ත්රිවිධා භවති ශ්රද්ධා දේහිනාං සා ස්වභාවජා
සාත්ත්විකී රාජසී චෛව තාමසී චේති තාං ශෘණු෨
සත්ත්වානුරූපා සර්වස්ය ශ්රද්ධා භවති භාරත
ශ්රද්ධාමයෝයං පුරුෂෝ යෝ යච්ඡ්රද්ධඃ ස ඒව සඃ෩
යජන්තේ සාත්ත්විකා දේවාන්යක්ෂරක්ෂාංසි රාජසාඃ
ප්රේතාන්භූතගණාංශ්චාන්යේ යජන්තේ තාමසා ජනාඃ෪
අශාස්ත්රවිහිතං ඝෝරං තප්යන්තේ යේ තපෝ ජනාඃ
දම්භාහංකාරසංයුක්තාඃ කාමරාගබලාන්විතාඃ෫
කර්ෂයන්තඃ ශරීරස්ථං භූතග්රාමමචේතසඃ
මාං චෛවාන්තඃශරීරස්ථං තාන්විද්ධ්යාසුරනිශ්චයාන්෬
ආහාරස්ත්වපි සර්වස්ය ත්රිවිධෝ භවති ප්රියඃ
යඥ්ඤස්තපස්තථා දානං තේෂාං භේදමිමං ශෘණු෭
ආයුඃසත්ත්වබලාරෝග්යසුඛප්රීතිවිවර්ධනාඃ
රස්යාඃ ස්නිග්ධාඃ ස්ථිරා හෘද්යා ආහාරාඃ සාත්ත්විකප්රියාඃ෮
කට්වම්ලලවණාත්යුෂ්ණතීක්ෂ්ණරූක්ෂවිදාහිනඃ
ආහාරා රාජසස්යේෂ්ටා දුඃඛශෝකාමයප්රදාඃ෯
යාතයාමං ගතරසං පූති පර්යුෂිතං ච යත්
උච්ඡිෂ්ටමපි චාමේධ්යං භෝජනං තාමසප්රියම්෧෦
අඵලාකාඞ්ක්ෂිභිර්යඥ්ඤෝ විධිදෘෂ්ටෝ ය ඉජ්යතේ
යෂ්ටව්යමේවේති මනඃ සමාධාය ස සාත්ත්විකඃ෧෧
අභිසංධාය තු ඵලං දම්භාර්ථමපි චෛව යත්
ඉජ්යතේ භරතශ්රේෂ්ඨ තං යඥ්ඤං විද්ධි රාජසම්෧෨
විධිහීනමසෘෂ්ටාන්නං මන්ත්රහීනමදක්ෂිණම්
ශ්රද්ධාවිරහිතං යඥ්ඤං තාමසං පරිචක්ෂතේ෧෩
දේවද්විජගුරුප්රාඥ්ඤපූජනං ශෞචමාර්ජවම්
බ්රහ්මචර්යමහිංසා ච ශාරීරං තප උච්යතේ෧෪
අනුද්වේගකරං වාක්යං සත්යං ප්රියහිතං ච යත්
ස්වාධ්යායාභ්යසනං චෛව වාඞ්මයං තප උච්යතේ෧෫
මනඃ ප්රසාදඃ සෞම්යත්වං මෞනමාත්මවිනිග්රහඃ
භාවසංශුද්ධිරිත්යේතත්තපෝ මානසමුච්යතේ෧෬
ශ්රද්ධයා පරයා තප්තං තපස්තත්ත්රිවිධං නරෛඃ
අඵලාකාඞ්ක්ෂිභිර්යුක්තෛඃ සාත්ත්විකං පරිචක්ෂතේ෧෭
සත්කාරමානපූජාර්ථං තපෝ දම්භේන චෛව යත්
ක්රියතේ තදිහ ප්රෝක්තං රාජසං චලමධ්රුවම්෧෮
මූඪග්රාහේණාත්මනෝ යත්පීඩයා ක්රියතේ තපඃ
පරස්යෝත්සාදනාර්ථං වා තත්තාමසමුදාහෘතම්෧෯
දාතව්යමිති යද්දානං දීයතේනුපකාරිණේ
දේශේ කාලේ ච පාත්රේ ච තද්දානං සාත්ත්විකං ස්මෘතම්෨෦
යත්තු ප්රත්ත්යුපකාරාර්ථං ඵලමුද්දිශ්ය වා පුනඃ
දීයතේ ච පරික්ලිෂ්ටං තද්දානං රාජසං ස්මෘතම්෨෧
අදේශකාලේ යද්දානමපාත්රේභ්යශ්ච දීයතේ
අසත්කෘතමවඥ්ඤාතං තත්තාමසමුදාහෘතම්෨෨
ඕං තත්සදිති නිර්දේශෝ බ්රහ්මණස්ත්රිවිධඃ ස්මෘතඃ
බ්රාහ්මණාස්තේන වේදාශ්ච යඥ්ඤාශ්ච විහිතාඃ පුරා෨෩
තස්මාදෝමිත්යුදාහෘත්ය යඥ්ඤදානතපඃක්රියාඃ
ප්රවර්තන්තේ විධානෝක්තාඃ සතතං බ්රහ්මවාදිනාම්෨෪
තදිත්යනභිසංධාය ඵලං යඥ්ඤතපඃක්රියාඃ
දානක්රියාශ්ච විවිධාඃ ක්රියන්තේ මෝක්ෂකාඞ්ක්ෂිභිඃ෨෫
සද්භාවේ සාධුභාවේ ච සදිත්යේතත්ප්රයුජ්යතේ
ප්රශස්තේ කර්මණි තථා සච්ඡබ්දඃ පාර්ථ යුජ්යතේ෨෬
යඥ්ඤේ තපසි දානේ ච ස්ථිතිඃ සදිති චෝච්යතේ
කර්ම චෛව තදර්ථීයං සදිත්යේවාභිධීයතේ෨෭
අශ්රද්ධයා හුතං දත්තං තපස්තප්තං කෘතං ච යත්
අසදිත්යුච්යතේ පාර්ථ න ච තත්ප්රේප්ය නෝ ඉහ෨෮
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ ශ්රද්ධාත්රයවිභාගයෝගෝ නාම සප්තදශෝධ්යායඃ ෧෭

අධ්යාය ෧෮  •  මෝක්ෂසංන්යාසයෝග
අෂ්ටාදශෝධ්යායඃ
 
අර්ජුන උවාච
සංන්යාසස්ය මහාබාහෝ තත්ත්වමිච්ඡාමි වේදිතුම්
ත්යාගස්ය ච හෘෂීකේශ පෘථක්කේශිනිෂූදන෧
ශ්රීභගවානුවාච
කාම්යානාං කර්මණාං න්යාසං සංන්යාසං කවයෝ විදුඃ
සර්වකර්මඵලත්යාගං ප්රාහුස්ත්යාගං විචක්ෂණාඃ෨
ත්යාජ්යං දෝෂවදිත්යේකේ කර්ම ප්රාහුර්මනීෂිණඃ
යඥ්ඤදානතපඃකර්ම න ත්යාජ්යමිති චාපරේ෩
නිශ්චයං ශෘණු මේ තත්ර ත්යාගේ භරතසත්තම
ත්යාගෝ හි පුරුෂව්යාඝ්ර ත්රිවිධඃ සංප්රකීර්තිතඃ෪
යඥ්ඤදානතපඃකර්ම න ත්යාජ්යං කාර්යමේව තත්
යඥ්ඤෝ දානං තපශ්චෛව පාවනානි මනීෂිණාම්෫
ඒතාන්යපි තු කර්මාණි සඟ්ගං ත්යක්ත්වා ඵලානි ච
කර්තව්යානීති මේ පාර්ථ නිශ්චිතං මතමුත්තමම්෬
නියතස්ය තු සංන්යාසඃ කර්මණෝ නෝපපද්යතේ
මෝහාත්තස්ය පරිත්යාගස්තාමසඃ පරිකීර්තිතඃ෭
දුඃඛමිත්යේව යත්කර්ම කායක්ලේශභයාත්ත්යජේත්
ස කෘත්වා රාජසං ත්යාගං නෛව ත්යාගඵලං ලභේත්෮
කාර්යමිත්යේව යත්කර්ම නියතං ක්රියතේර්ජුන
සඟ්ගං ත්යක්ත්වා ඵලං චෛව ස ත්යාගඃ සාත්ත්විකෝ මතඃ෯
න ද්වේෂ්ට්යකුශලං කර්ම කුශලේ නානුෂජ්ජතේ
ත්යාගී සත්ත්වසමාවිෂ්ටෝ මේධාවී ඡින්නසංශයඃ෧෦
න හි දේහභෘතා ශක්යං ත්යක්තුං කර්මාණ්යශේෂතඃ
යස්තු කර්මඵලත්යාගී ස ත්යාගීත්යභිධීයතේ෧෧
අනිෂ්ටමිෂ්ටං මිශ්රං ච ත්රිවිධං කර්මණඃ ඵලම්
භවත්යත්යාගිනාං ප්රේත්ය න තු සංන්යාසිනාං ක්වචිත්෧෨
පඤ්චෛතානි මහාබාහෝ කාරණානි නිබෝධ මේ
සාංඛ්යේ කෘතාන්තේ ප්රෝක්තානි සිද්ධයේ සර්වකර්මණාම්෧෩
අධිෂ්ඨානං තථා කර්තා කරණං ච පෘථග්විධම්
විවිධාශ්ච පෘථක්චේෂ්ටා දෛවං චෛවාත්ර පඤ්චමම්෧෪
ශරීරවාඞ්මනෝභිර්යත්කර්ම ප්රාරභතේ නරඃ
න්යාය්යං වා විපරීතං වා පඤ්චෛතේ තස්ය හේතවඃ෧෫
තත්රෛවං සති කර්තාරමාත්මානං කේවලං තු යඃ
පශ්යත්යකෘතබුද්ධිත්වාන්න ස පශ්යති දුර්මතිඃ෧෬
යස්ය නාහංකෘතෝ භාවෝ බුද්ධිර්යස්ය න ලිප්යතේ
හත්වාපි ස ඉමාඁල්ලෝකාන්න හන්ති න නිබධ්යතේ෧෭
ඥ්ඤානං ඥ්ඤේයං පරිඥ්ඤාතා ත්රිවිධා කර්මචෝදනා
කරණං කර්ම කර්තේති ත්රිවිධඃ කර්මසංග්රහඃ෧෮
ඥ්ඤානං කර්ම ච කර්තා ච ත්රිධෛව ගුණභේදතඃ
ප්රෝච්යතේ ගුණසංඛ්යානේ යථාවච්ඡෘණු තාන්යපි෧෯
සර්වභූතේෂු යේනෛකං භාවමව්යයමීක්ෂතේ
අවිභක්තං විභක්තේෂු තජ්ඥ්ඤානං විද්ධි සාත්ත්විකම්෨෦
පෘථක්ත්වේන තු යජ්ඥ්ඤානං නානාභාවාන්පෘථග්විධාන්
වේත්ති සර්වේෂු භූතේෂු තජ්ඥ්ඤානං විද්ධි රාජසම්෨෧
යත්තු කෘත්ස්නවදේකස්මින්කාර්යේ සක්තමහෛතුකම්
අතත්ත්වාර්ථවදල්පං ච තත්තාමසමුදාහෘතම්෨෨
නියතං සඟ්ගරහිතමරාගද්වේෂතඃ කෘතම්
අඵලප්රේප්සුනා කර්ම යත්තත්සාත්ත්විකමුච්යතේ෨෩
යත්තු කාමේප්සුනා කර්ම සාහංකාරේණ වා පුනඃ
ක්රියතේ බහුලායාසං තද්රාජසමුදාහෘතම්෨෪
අනුබන්ධං ක්ෂයං හිංසාමනපේක්ෂ්ය ච පෞරුෂම්
මෝහාදාරභ්යතේ කර්ම යත්තත්තාමසමුච්යතේ෨෫
මුක්තසඟ්ගෝනහංවාදී ධෘත්යුත්සාහසමන්විතඃ
සිද්ධ්යසිද්ධ්යෝර්නිර්විකාරඃ කර්තා සාත්ත්වික උච්යතේ෨෬
රාගී කර්මඵලප්රේප්සුර්ලුබ්ධෝ හිංසාත්මකෝශුචිඃ
හර්ෂශෝකාන්විතඃ කර්තා රාජසඃ පරිකීර්තිතඃ෨෭
අයුක්තඃ ප්රාකෘතඃ ස්තබ්ධඃ ශඨෝ නෛෂ්කෘතිකෝලසඃ
විෂාදී දීර්ඝසූත්රී ච කර්තා තාමස උච්යතේ෨෮
බුද්ධේර්භේදං ධෘතේශ්චෛව ගුණතස්ත්රිවිධං ශෘණු
ප්රෝච්යමානමශේෂේණ පෘථක්ත්වේන ධනංජය෨෯
ප්රවෘත්තිං ච නිවෘත්තිං ච කාර්යාකාර්යේ භයාභයේ
බන්ධං මෝක්ෂං ච යා වේත්ති බුද්ධිඃ සා පාර්ථ සාත්ත්විකී෩෦
යයා ධර්මමධර්මං ච කාර්යං චාකාර්යමේව ච
අයථාවත්ප්රජානාති බුද්ධිඃ සා පාර්ථ රාජසී෩෧
අධර්මං ධර්මමිති යා මන්යතේ තමසාවෘතා
සර්වාර්ථාන්විපරීතාංශ්ච බුද්ධිඃ සා පාර්ථ තාමසී෩෨
ධෘත්යා යයා ධාරයතේ මනඃප්රාණේඳ්ද්රියක්රියාඃ
යෝගේනාව්යභිචාරිණ්යා ධෘතිඃ සා පාර්ථ සාත්ත්විකී෩෩
යයා තු ධර්මකාමාර්ථාන්ධෘත්යා ධාරයතේර්ජුන
ප්රසඟ්ගේන ඵලාකාඞ්ක්ෂී ධෘතිඃ සා පාර්ථ රාජසී෩෪
යයා ස්වප්නං භයං ශෝකං විෂාදං මදමේව ච
න විමුඤ්චති දුර්මේධා ධෘතිඃ සා පාර්ථ තාමසී෩෫
සුඛං ත්විදානීං ත්රිවිධං ශෘණු මේ භරතර්ෂභ
අභ්යාසාද්රමතේ යත්ර දුඃඛාන්තං ච නිගච්ඡති෩෬
යත්තදග්රේ විෂමිව පරිණාමේමෘතෝපමම්
තත්සුඛං සාත්ත්විකං ප්රෝක්තමාත්මබුද්ධිප්රසාදජම්෩෭
විෂයේඳ්ද්රියසංයෝගාද්යත්තදග්රේමෘතෝපමම්
පරිණාමේ විෂමිව තත්සුඛං රාජසං ස්මෘතම්෩෮
යදග්රේ චානුබන්ධේ ච සුඛං මෝහනමාත්මනඃ
නිද්රාලස්යප්රමාදෝත්ථං තත්තාමසමුදාහෘතම්෩෯
න තදස්ති පෘථිව්යාං වා දිවි දේවේෂු වා පුනඃ
සත්ත්වං ප්රකෘතිජෛර්මුක්තං යදේභිඃ ස්යාත්ත්රිභිර්ගුණෛඃ෪෦
බ්රාහ්මණක්ෂත්රියවිශාං ශූද්රාණාං ච පරංතප
කර්මාණි ප්රවිභක්තානි ස්වභාවප්රභවෛර්ගුණෛඃ෪෧
ශමෝ දමස්තපඃ ශෞචං ක්ෂාන්තිරාර්ජවමේව ච
ඥ්ඤානං විඥ්ඤානමාස්තික්යං බ්රහ්මකර්ම ස්වභාවජම්෪෨
ශෞර්යං තේජෝ ධෘතිර්දාක්ෂ්යං යුද්ධේ චාප්යපලායනම්
දානමීශ්වරභාවශ්ච ක්ෂාත්රං කර්ම ස්වභාවජම්෪෩
කෘෂිගෞරක්ෂ්යවාණිජ්යං වෛශ්යකර්ම ස්වභාවජම්
පරිචර්යාත්මකං කර්ම ශූද්රස්යාපි ස්වභාවජම්෪෪
ස්වේ ස්වේ කර්මණ්යභිරතඃ සංසිද්ධිං ලභතේ නරඃ
ස්වකර්මනිරතඃ සිද්ධිං යථා විඳ්දති තච්ඡෘණු෪෫
යතඃ ප්රවෘත්තිර්භූතානාං යේන සර්වමිදං තතම්
ස්වකර්මණා තමභ්යර්ච්ය සිද්ධිං විඳ්දති මානවඃ෪෬
ශ්රේයාන්ස්වධර්මෝ විගුණඃ පරධර්මෝත්ස්වනුෂ්ඨිතාත්
ස්වභාවනියතං කර්ම කුර්වන්නාප්නෝති කිල්බිෂම්෪෭
සහජං කර්ම කෞන්තේය සදෝෂමපි න ත්යජේත්
සර්වාරම්භා හි දෝෂේණ ධූමේනාග්නිරිවාවෘතාඃ෪෮
අසක්තබුද්ධිඃ සර්වත්ර ජිතාත්මා විගතස්පෘහඃ
නෛෂ්කර්ම්යසිද්ධිං පරමාං සංන්යාසේනාධිගච්ඡති෪෯
සිද්ධිං ප්රාප්තෝ යථා බ්රහ්ම තථාප්නෝති නිබෝධ මේ
සමාසේනෛව කෞන්තේය නිෂ්ඨා ඥ්ඤානස්ය යා පරා෫෦
බුද්ධ්යා විශුද්ධයා යුක්තෝ ධෘත්යාත්මානං නියම්ය ච
ශබ්දාදීන්විෂයාංස්ත්යක්ත්වා රාගද්වේෂෞ ව්යුදස්ය ච෫෧
විවික්තසේවී ලඝ්වාශී යතවාක්කායමානසඃ
ධ්යානයෝගපරෝ නිත්යං වෛරාග්යං සමුපාශ්රිතඃ෫෨
අහංකාරං බලං දර්පං කාමං ක්රෝධං පරිග්රහම්
විමුච්ය නිර්මමඃ ශාන්තෝ බ්රහ්මභූයාය කල්පතේ෫෩
බ්රහ්මභූතඃ ප්රසන්නාත්මා න ශෝචති න කාඞ්ක්ෂති
සමඃ සර්වේෂු භූතේෂු මද්භක්තිං ලභතේ පරාම්෫෪
භක්ත්යා මාමභිජානාති යාවාන්යශ්චාස්මි තත්ත්වතඃ
තතෝ මාං තත්ත්වතෝ ඥ්ඤාත්වා විශතේ තදනන්තරම්෫෫
සර්වකර්මාණ්යපි සදා කුර්වාණෝ මද්ව්යපාශ්රයඃ
මත්ප්රසාදාදවාප්නෝති ශාශ්වතං පදමව්යයම්෫෬
චේතසා සර්වකර්මාණි මයි සංන්යස්ය මත්පරඃ
බුද්ධියෝගමුපාශ්රිත්ය මච්චිත්තඃ සතතං භව෫෭
මච්චිත්තඃ සර්වදුර්ගාණි මත්ප්රසාදාත්තරිෂ්යසි
අථ චේත්ත්වමහංකාරාන්න ශ්රෝෂ්යසි විනඞ්ක්ෂ්යසි෫෮
යදහංකාරමාශ්රිත්ය න යෝත්ස්ය ඉති මන්යසේ
මිථ්යෛෂ ව්යවසායස්තේ ප්රකෘතිස්ත්වාං නියෝක්ෂ්යති෫෯
ස්වභාවජේන කෞන්තේය නිබද්ධඃ ස්වේන කර්මණා
කර්තුං නේච්ඡසි යන්මෝහාත්කරිෂ්යස්යවශෝපි තත්෬෦
ඊශ්වරඃ සර්වභූතානාං හෘද්දේශේර්ජුන තිෂ්ඨති
භ්රාමයන්සර්වභූතානි යන්ත්රාරූඪානි මායයා෬෧
තමේව ශරණං ගච්ඡ සර්වභාවේන භාරත
තත්ප්රසාදාත්පරාං ශාන්තිං ස්ථානං ප්රාප්ස්යසි ශාශ්වතම්෬෨
ඉති තේ ඥ්ඤානමාඛ්යාතං ගුහ්යාද්ගුහ්යතරං මයා
විමෘශ්යෛතදශේෂේණ යථේච්ඡසි තථා කුරු෬෩
සර්වගුහ්යතමං භූයඃ ශෘණු මේ පරමං වචඃ
ඉෂ්ටෝසි මේ දෘඪමිති තතෝ වක්ෂ්යාමි තේ හිතම්෬෪
මන්මනා භව මද්භක්තෝ මද්යාජී මාං නමස්කුරු
මාමේවෛෂ්යසි සත්යං තේ ප්රතිජානේ ප්රියෝසි මේ෬෫
සර්වධර්මාන්පරිත්යජ්ය මාමේකං ශරණං ව්රජ
අහං ත්වා සර්වපාපේභ්යෝ මෝක්ෂයිෂ්යාමි මා ශුචඃ෬෬
ඉදං තේ නාතපස්කාය නාභක්තාය කදාචන
න චාශුශ්රූෂවේ වාච්යං න ච මාං යෝභ්යසූයති෬෭
ය ඉමං පරමං ගුහ්යං මද්භක්තේෂ්වභිධාස්යති
භක්තිං මයි පරාං කෘත්වා මාමේවෛෂ්යත්යසංශයඃ෬෮
න ච තස්මාන්මනුෂ්යේෂු කශ්චින්මේ ප්රියකෘත්තමඃ
භවිතා න ච මේ තස්මාදන්යඃ ප්රියතරෝ භුවි෬෯
අධ්යේෂ්යතේ ච ය ඉමං ධර්ම්යං සංවාදමාවයෝඃ
ඥ්ඤානයඥ්ඤේන තේනාහමිෂ්ටඃ ස්යාමිති මේ මතිඃ෭෦
ශ්රද්ධාවානනසූයශ්ච ශෘණුයාදපි යෝ නරඃ
සෝපි මුක්තඃ ශුභාඁල්ලෝකාන්ප්රාප්නුයාත්පුණ්යකර්මණාම්෭෧
කච්චිදේතච්ඡ්රුතං පාර්ථ ත්වයෛකාග්රේණ චේතසා
කච්චිදඥ්ඤානසංමෝහඃ ප්රනෂ්ටස්තේ ධනංජය෭෨
අර්ජුන උවාච
නෂ්ටෝ මෝහඃ ස්මෘතිර්ලබ්ධා ත්වත්ප්රසාදාන්මයාච්යුත
ස්ථිතෝස්මි ගතසංදේහඃ කරිෂ්යේ වචනං තව෭෩
සංජය උවාච
ඉත්යහං වාසුදේවස්ය පාර්ථස්ය ච මහාත්මනඃ
සංවාදමිමමශ්රෞෂමද්භුතං රෝමහර්ෂණම්෭෪
ව්යාසප්රසාදාච්ඡ්රුතවානේතද්ගුහ්යමහං පරම්
යෝගං යෝගේශ්වරාත්කෘෂ්ණාත්සාක්ෂාත්කථයතඃ ස්වයම්෭෫
රාජන්සංස්මෘත්ය සංස්මෘත්ය සංවාදමිමමද්භුතම්
කේශවාර්ජුනයෝඃ පුණ්යං හෘෂ්යාමි ච මුහුර්මුහුඃ෭෬
තච්ච සංස්මෘත්ය සංස්මෘත්ය රූපමත්යද්භුතං හරේඃ
විස්මයෝ මේ මහාන්රාජන්හෘෂ්යාමි ච පුනඃ පුනඃ෭෭
යත්ර යෝගේශ්වරඃ කෘෂ්ණෝ යත්ර පාර්ථෝ ධනුර්ධරඃ
තත්ර ශ්රීර්විජයෝ භූතිර්ධ්රුවා නීතිර්මතිර්මම෭෮
 

ඕං තත්සදිති ශ්රීමද්භගවද්ගීතාසූපනිෂත්සු බ්රහ්මවිද්යායාං යෝගශාස්ත්රේ ශ්රීකෘෂ්ණාර්ජුනසංවාදේ මෝක්ෂසංන්යාසයෝගෝ නාමාෂ්ටාදශෝධ්යායඃ ෧෮